واكاوي در رابطه نظام ادراكي هنرمندان و عوامل اجتماعي دوره اول عصر صفوي (مطالعه موردي: ديدار مجنون و ليلي هفت اورنگ ابراهيم ميرزا)

Investigation in The Relationship between The Perception System of Artists and Social Factors in The First Period of Safavid Era

هدف پژوهش، پاسخ به اين سؤال است: آيا مي‌توان ارتباط معناداري بين نوع ادراك ِ هنرمندان و سبك آثار هفت اورنگ ابراهيم‌ميرزا و عوامل زمانه و زمينه‌مند دوره اول عصر صفوي برقرار كرد؟ با مفروض گرفتن رابطه اين سه وجه و كاربست روش جامعه‌شناسي زيباشناختي؛ سبكِ مجموعه هفت‌اورنگ گالري فرير، با توسل به تقابل‌هاي دوگانه مضموني و فرمالِ اثر ديدار ليلي و مجنون، بررسي مي‌شود. با تمركز بر ويژگي‌هاي فرمال، سبك اثر خطي با تمايلاتي نقاشانه داراي فرم‌هاي اغلب بسته و قاطع نامتمايز از پس‌زمينه، داراي كادرهاي ادغامي در زمينه، سطح‌گرايي با گرايش به عمق‌نمايي معرفي مي‌شود. با نظر به آثار ديگر و تعميم نسبي سبك اثر به كل مجموعه، ادراك هنرمندان؛ از نوع بصري با تمايل به لامسه‌اي معرفي شده است. مهم‌ترين عوامل مؤثر در ادراك هنرمندان، قراردادهاي هنري، تصورات تاريخي صفويان نسبت به طبيعت (گرايي)؛ ذوق و خواست ابراهيم ميرزا، رقابت داخلي و خارجي در اين مقطع خوانده شده است.

Most of the resources are unanimous in the formal changes of the haft-orange collection of Ibrahim Mirza in the Safavid era which is reserved in the Freire complex (Washington). this research is based on the analytical-descriptive way of reading a painting that called visiting Majnoon and Lilly and relying on the method of aesthetic sociology. applying the ideas of R. Whitkin we try to answer to this question: how can we able to provide the perceptual background of artists in the Safavid era? For this purpose, first we concentrate on the binary oppositions of the painting like humans and nature, cold and warm colors, writing (calligraphy) and image, center and margin, and so on. The result of such a focus is the highlighting the formal characteristics and style of this painting. at last, We will relate the formalistic level to the level of social context, along with the introduction of the perception system of the first period of the Safavid era. Some effective reasons stem from Artistic conventions, safavid historical imagination toward nature, Ibrahim mirza`s taste and shah tahmasb convertion. The result of the examination of a variety of binary oppositions and some social factors suggest that artists' perception was moving towards visual-tactile one.