بررسي تطبيقي نقشه محرابي بر منسوجات سنتي ايران و هند

Comparative study of sanctuary designs in the traditional textiles of Iran and India

هم­جواري ايران و هند منجر به ايجاد نوعي رابطه بينافرهنگي گرديده كه قدمت آن به پيش از اسلام باز مي­گردد. شباهت بيش از حد نقش محراب بر منسوجات دو كشور كه ريشه در باورهاي مشترك اعتقادي داشته، در مواردي تشخيص خاستگاه اوليه نقوش محرابي را مشكل مي­نمايد. از اين­­رو ضروري است رابطه تأثير و تأثري منسوجات محرابي دو كشور، مورد مطالعه قرار گيرد. بر اساس فرض اوليه نقش محرابي از ايران به هند انتقال يافته و متأثر از فرهنگ هند، تغيير يافته است. پرسش­هاي اساسي اين پژوهش عبارتند از: رابطه تأثير و تأثري نقش محراب در منسوجات هند و ايران چگونه است؟ وجوه اشتراك و افتراق اين نقوش چيست؟ در اين پژوهش توصيفي و تحليلي مبتني بر اطلاعات كتابخانه ­اي و اسنادي، ابتدا منسوجات محرابي شاخص، استخراج و دسته­­ بندي شده و خاستگاه آن­ها مورد بررسي قرار گرفته است. سپس ضمن مشخص كردن وجوه اشتراك و افتراق، به تحليل اين نقوش پرداخته شده است. يافته ­ها­ي اين پژوهش حاكي از آنست كه نقش محراب بيشتر در دوره صفوي به هند انتقال يافته و اگرچه اغلب عناصر ايراني اين طرح­ها در منسوجات هندي در سه قرن گذشته حفظ شده، اما به مرور در تركيب با فرهنگ هند در دوره معاصر، تغييراتي مختصر يافته است.

Since Pre Islam era the adjacency of Iran and India has landed to Cross-Cultural relationship between these two countries. Because of the similarity of the sanctuary designs in textiles of these two countries, it is difficult to identify the origin of such designs which have roots in shared religious beliefs. Therefore it is necessary to study the relationship between the textiles of these two countries. According to the first hypothesis, the sanctuary designs were transferred from Iran to India and changed under the influence of Indian culture. So the main questions are as follows: What is the influence of sanctuary designs on two countries' textiles? What are the similarities and differences between these designs? In this study the method is descriptive-analytic and library resources have been used.First, the important textiles are classified and the origin is studied. Second, the similarities and differences of sanctuary designs are identifiedand analyzed. The resultsdemonstrate that the sanctuary designs were transferred from Iran to India in Safaviera. Moreover, it has been concluded that although most of the Iranian sanctuary designs were preserved in Indian textile, they have gradually changed under the influence of Indian culture in contemporary period