نگاه فراهنجار صائب به داستان «خضر»در آيينة اشعارش

The deference between Saeb view about Xezr story with the former poets view

خضر يكي از نام‌هاي آشنا در ادبيات فارسي است كه در هيأت پيامبر، ممدوح، معشوق، پير و ... در شعر فارسي ظاهر شد‌ه ‌است. عليرغم تفاوت در رويكرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در يك نكته مشتركند و آن ديد مثبت آنها به خضر و زندگي جاويد اوست؛ اما اين داستان در شعر صائب، مدخلي ديگر يافته‌است. صائب با دست بردن در اين داستان، خضر را از هالة رازآميز پيشين خود جدا كرده و با شگرد خاص خود در خدمت مضمون‌سازي‌هاي شاعرانه قرار داده‌است؛ علاوه بر آن، بايدگفت آنچه وي را در اين زمينه از شاعران پيشين متمايز مي‌كند، بار معنايي منفي داستان خضر در شعر وي ‌است كه تاكنون مورد توجه قرار نگرفته‌است. در اين مقاله، تمامي مضمون‌‌هاي شاعرانة عناصر داستان خضر در شعر صائب گردآوري و طبقه‌بندي شده و به روش توصيفي-تحليلي مورد بررسي قرار گرفته و بر اين اساس، تفاوت نگاه صائب به شخصيت خضر و عناصر اين داستان با نگاه پيش ينيانش واكاوي و دلايل اين نگرش منفي تحليل شده‌است

Xezr (the prophet) is one of the famous name in Persian literature that appears as a prophet, a patron, a beloved, a master and etc. in Persian poetry. Though the poets’ approaches to the Xezr story are different but they have a positive common point of view about Xezr and his eternal life, but this story has another concept in Saeb’ poems. He manipulates in this story and separates Xezr from his former mysterious figure and employs him for poetic contents by his special technique, but what distinguishes him from the former poets is his negative concept of this story that it hasn’t been paid attention yet. In this article all of the Saeb poetic contents about Xezr story have been gathered, sorted and studied according to descriptive-analytic method and on this basis the difference of Saeb look to Xezr personality and the characters of the story with formers attitudes and the reasons of this negative attitude have been analyzed.