بررسي اثر ديابت نوع 2 بر تراكم استخوان زنان يائسه

THE EFFECTS OF TYPE II DIABETES ON BONE DENSITY IN MENOPAUSE WOMEN

مقدمه: از آنجا كه پوكي استخوان يكي از عوارض مهم دوران يائسگي است ، شناخت عوامل خطر آن داراي اهميت ويـژه اي است. ارتبــاط ديابت نوع 1 با پوكي استخـوان در مطالعات زيادي مسجل شده است . ولي اطلاعات در مورد تراكم استخوان در ديابت نوع 2 متفاوت و يا متناقض است. مطالعه حاضر با هدف بررسي رابطه ديابت نوع 2 و ميزان كنترل قند خون با تراكم استخوان در زنان يائسه در شهر زنجان و در سال 1382 انجام شد . روش ها: در اين مطالعه مورد شاهدي، 40 زن يائسه ديابتي به همراه 40 زن يائسه غير ديابتي كه از نظر سن ، طول مدت يائسگي و نمايه توده بدني با گروه اول همگون شده بودند، مورد سنجش تراكم استخوان با روش DXA قرار گرفتند. هيچ كدام از افراد مورد مطالعه ، داراي عوامل خطر اضافي به جز يائسگي براي پوكي استخوان نبودند . ميزان كلسيم، فسفر و آلكالين فسفاتاز سرم در تمام افراد اندازه گيري شد و افراد با اختلال در اين نشانگرها حذف شدند . سطح استراديول سرم نيز در تمام افراد اندازه گيري شد و اطلاعات بدست آمده به وسيله روش هاي آماري t-test، كاي اسكوار و آناليز واريانس و محاسبهcorrelation و رگرسيون چند متغيره مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند . يافته ها: فراواني استئوپني و استئوپروز در نواحي سه گانه مهره هاي كمري، فمور و ساعد در گروه افراد ديابتي با افراد غير ديابتي تفاوت معني داري نداشت. ميانگين تراكم استخوان در ناحيه گردن ران در افراد ديابتي حتي بيشتر از افراد سالم بود (P=0.013). طول مدت يائسگي در هر دو گروه با تراكم استخوان ارتباط معني دار و معكوسي داشت (P<0.01). ارتباطي بين سطح استراديول سرم وتراكم استخوان در هر دو گروه يافت نشد. در افراد ديابتي ارتباط معكوس و معني داري بين سطح Hb A1C با تراكم استخوان در مهره هاي كمري وجود داشت (P=0.01). نتيجه گيري: پوكي استخوان را نمي توان يك عارضه ديابت نوع 2 محسوب كرد. لذا انجام اقدامات تشخيصي و درماني براي پوكي استخوان در بيماران ديابتي نوع 2 مي بايستي مورد به مورد و براساس وجود ساير عوامل خطر پوكي استخوان باشد.

Background: To determine the importance of type 2 Diabetes mellitus as a risk factor for osteoporosis in postmenopausal women, this study was designed in endocrine clinic of zanjan in 2003. Methods: As a case-control study, 40 diabetic and 40 healthy menopause women have been recruited. These two groups were matched in terms of their age, length of their menopausal period and body mass index. Serum Calcium, Phosphorus, Alkaline phosphatase and Estradiol were measured in all the cases and bone densities in three sites (Femoral neck, lumbar spine and forearm) were evaluated with DXA. All data were analyzed using T-test, analysis of variance, chi-square and multiple regression tests. Results: The frequency of osteoporosis and osteopenia in diabetic women were not significantly different from non diabetics. The mean bone density in femoral neck was higher in diabetic group (P= 0.013). In both groups there was a significant relationship between bone density and length of menopause (P<0.01) .The relationship between BMI and Bone density was significant only in femoral neck (P<0.01) in both groups. In diabetic women, the higher HbA1c accompanied with the lower bone density in lumbar spine. Conclusion: Although the level of HbA1c as a marker of blood glucose control, has a relationship with lumbar spine density in diabetics, Diabetes type 2 is not a risk factor for osteoporosis, So screening, diagnosis and management of osteoporosis in diabetes type 2, Should be done independently and according to other risk factors.