يش‌بيني كننده‌هاي رفتار خودمراقبتي در بيماران ديابتي نوع دو شهر بيرجند و شهر يزد

PREDICTORS OF SELF-CARE IN TYPE 2 DIABETIC PATIENTS IN BIRJAND an‎d YAZD CITY

مقدمه: ديابت نوع دو از جمله بيماري‌هاي غير واگيردار مي‌باشد. در طي سه دهه‌ي گذشته، تعداد افرادي كه به ديابت نوع دو در جهان مبتلا شده‌اند به بيش از دو برابر رسيده است. در اين بيماري بيش از 95 درصد درمان به‌وسيله‌ي بيمار انجام مي‌شود و از راه‌هاي مهم كنترل بيماري ديابت نوع دو، انجام رفتارهاي خودمراقبتي توسط بيمار مي‌باشد. مطالعات مختلف نشان داده‌اند عوامل زيادي بر انجام رفتار خودمراقبتي در بيماران تأثير دارد، اين مطالعه با هدف تعيين پيش‌بيني كننده‌هاي رفتار خودمراقبتي در بيماران ديابتي نوع دو شهر بيرجند و يزد انجام شد. روش ها: اين مطالعه از نوع توصيفي و تحليلي مي‌باشد كه به‌صورت مقطعي بر روي 100 بيمار در شهر بيرجند و 100 بيمار در شهر يزد انجام شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌اي كه در 4 قسمت طراحي شده بود (آگاهي، خودكارآمدي، سؤالات مرتبط با رفتار خودمراقبتي و سؤالات مرتبط با حمايت اجتماعي) جمع‌آوري شده و پس از ورود داده‌ها در نرم‌افزار SPSS16، براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي توصيفي و تحليلي رگرسيون با در نظر گرفتن آزمون‌ها در سطح خطاي 5% استفاده شد. يافته ها: مقايسه‌ي شاخص ميانگين آگاهي، خودكارآمدي، خودمراقبتي و حمايت اجتماعي درك شده در دو شهر بيرجند و يزد نشان دادكه بين متغيرها در دو شهر تفاوت زيادي وجود ندارد. اثر حمايت اجتماعي با مجموع اثرات مستقيم و غيرمستقيم بر رفتار خودمراقبتي در شهر بيرجند تأثير بيشتري داشت. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه هدف برنامه‌هاي آموزشي به بيماران ديابتي نوع دو ارتقاء فعاليت‌هاي خودمراقبتي مي‌باشد، مي‌توان با افزايش خودكارآمدي، حمايت اجتماعي درك شده و آگاهي افراد به اين هدف دست يافت.

Background: Diabetes types 2 are non- communicable disease. During the past three decades, the number of people who have type 2 diabetes become more than doubled. In this disease more than 95 percent of process curing done by patients. Self – care behaviors are important way of controlling disease. Various studies have shown that many factors affect in self-care behaviors. This study aimed to determine the predictors of selfcare in type 2 diabetic patients of Yazd and Brijand. Methods: this study is analytical, descriptive and crosses – sectional. Data collected by using of questionnaire that was designed in 4 parts: Knowledge questionnaire, self- care questionnaire, self – efficacy questionnaire and social support questionnaire. Data analysis by description and regression test. Result: Mean score of Knowledge, self- efficacy, self – care and perceived social support don’t have significant different between two citys. Social support with a total direct and indirect have the most effect. Conclusion: The aim of the training program in type 2 diabetic are promoting in self – care behaviors there for we can achieve this goal by increase perceived social support, self- efficacy and Knowledge.