عنوان مقاله :
بررسي تطبيقي جايگاه «عقل» در تفسير قرآن از منظر امام موسي صدر و شيخ محمد عبده
پديد آورندگان :
شريفي ، علي دانشگاه علامه طباطبائي , بختياري ، زهرا دانشگاه علامه طباطبائي
كليدواژه :
عقلگرايي , امام موسي صدر , شيخ محمد عبده , تفسير , روش تطبيقي
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر با روش توصيفي و مطالعات كتابخانهاي به مقايسه تطبيقي آراي امام موسي صدر و شيخ محمد عبده به عنوان نمونههايي از عقل شيعي و نومعتزلي پرداخته، جايگاه «عقل» را نزد آنان روشن كردهاست و از طريق استناد به نمونههايي از آيات قرآن، سعي در نشان دادن استدلال عقلي آنها در تفسير قرآن با تأكيد بر مسائل اجتماعي دارد. پرسش اصلي تحقيق چنين مطرح ميشود: موضع مشترك امام موسي صدر و شيخ محمد عبده درباره «عقل» و جايگاه آن در تفسير چيست؟ در پاسخ به اين سؤال، بر حجيت عقل به عنوان يكي از مدارك تفسير عقلي تكيه ميشود. سرانجام، با بررسي نظرات ايشان به اين نتايج ميرسد كه هر دو در امكان فهم و جواز تفسير قرآن براي همه انسانها اتفاق نظر دارند. همچنين، هر دو قائل به حجيت عقل در تفسير قرآن هستند و در پايان، هر دو از عقل در تفسير قرآن، بهعنوان قوه درك بديهيات، تبيين و توضيح، استنباط گزارههاي نظري و تأويل بخشي از ظواهر قرآن بهره كافي را بردهاند.