كثرت گرايي ارزشي در نظام بين المللي حقوق مالكيت فكري

Value Pluralism of International Intellectual Property Law

استانداردهاي مقرر در موافقت‌نامه جنبه‌هاي تجاري حقوق مالكيت فكري، عمدتاً برمبناي فايده‌گرايي و با توجه به ملاحظات اقتصادي، به تصويب رسيده‌اند. مبنايي كه در ادبيات فلسفي، به دليل محور قرار دادن يك ارزش خاص، به‌عنوان «وحدت‌گرايي ارزشي» شناخته مي‌شود. اين در حالي است كه در نظام بين‌المللي حقوق مالكيت فكري و در ميان جوامع مجري آن به‌ ويژه در كشورهاي درحال‌توسعه، ارزش‌هاي ديگري همچون حفظ حريم خصوصي اشخاص و يا عدالت و انصاف نيز به يك درجه از اعتبار خودنمايي مي‌كنند. حقيقتي كه به كثرت‌گرايي ارزشي مي‌انجامد و ازنظر فلسفي، در سطح بين‌المللي به‌ويژه در چارچوب موافقت‌نامه تريپس، مبنايي براي حمايت حقوق مالكيت فكري از دانش سنتي، نمودهاي فرهنگ‌عامه و منابع ژنتيك فراهم مي‌كند. در اين مقاله، ابتدا ديدگاه‌هاي موجود در خصوص كثرت‌گرايي و وحدت‌گرايي ارزشي بيان مي‌شود و سپس دلايل توجيه‌كننده لزوم كثرت‌گرايي در نظام بين‌المللي حقوق مالكيت فكري به‌ويژه در رابطه با حمايت از منابع ژنتيك، دانش سنتي و نمودهاي فرهنگ‌عامه تشريح مي‌شود و درنهايت به‌منظور فراهم كردن زمينه اجراي اين نظريه، شاخص‌هايي براي اجراي آن در عمل پيشنهاد مي‌شود.

Most theorists of IP law have attempted to justify intellectual property rights in preserving one particular value as a super value. The dominant view is that international IP law aims to maximize economic efficiency through incentivizing creation and reducing searching cost. This view regarded as a major hurdle against recent demand of developing countries to extend IP law system to Traditional Knowledge, Folklore and Genetic Resources. The protection of these matters could not be justified based upon economic considerations. In fact, it is based upon other values such as justice and fairness. The solution to overcome this hurdle is to believe in Value Pluralism at least at international level. Due to the diversity of the subject matters of IP law, as well as differences in beliefs and values of the host societies and failure of one single theory to justify all aspects of IP law, it is hard to reduce IP law system to one specific value. Instead, there are several values inside the system in which all of them have the same degree of importance and depending on each case, they could be super value. Therefore, it is necessary to find super value case by case and articulate any area of IP law in accordance with that Super value. Judges are also required to interpret the law on the protection of that specific superior value. After explaining the concept of pluralism of values and value monism, this article argues in support of pluralism of value in the field of intellectual property rights .In order to choose a super value in each case, two criteria will be provided.