جلوه هاي عرفاني خطابۀ غدير خم در كلام مولانا جلال الدّين محمّد بلخي

با وجود آن كه پيرامون خطبۀ غدير و مرد تكرارناپذيرِ تاريخ، حضرت علي(ع)، تاكنون كتاب هاي گرانسنگ و مقالات فراواني به نگارش درآمده است، اما هنوز هزاران راز كشف نشده وجود دارد. سخناني كه در خطبۀ غدير در شأن و منزلت حضرت علي(ع) توسّط پيامبر اسلام(ص) بيان شده، زمينۀ مساعدي را براي شاعران عارف فراهم آورده است، تا بتوانند بسياري از مفاهيمِ عرفانيِ مندرج در اين حديث را، سرلوحۀ مباحث عرفاني خود قراردهند. مولانا جلال الدّين محمّد بلخي از شاعران سرآمد در اين زمينه است كه توانسته است با قالب ريزى ادبى غدير، مبانى اعتقادى آن را بيان كند‏ و در نشر و تداوم پيام غدير سهم بزرگي داشته باشد.‏ از آن جا كه اين خطابه سرشار از عرفان و معرفت است، اين مقاله به چند جلوۀ عرفاني شاخص (ولايت، انسان كامل، علم شهودي و اتّحاد جان هاي اوليا) در كلام مولانا پرداخته است. تجلّي ولايت در آثار مولانا يكي از صدها و هزاران جلوۀ پر جاذبه از خطبۀ غدير است. مولوي از مريدان و دلدادگانِ امام علي عليه السّلام، و به فضائل و مناقب آن حضرت به خوبي واقف است و آن حضرت را نور الهي، مظهر ولايت الهي، داناي علوم غيبي، سرمنشأ خوبي ها و مزيّن به صفات حميده، نمونۀ اعلاي انسان كامل، صاحب مكاشفات و مشاهدات عرفاني و پيشواي سالكان طريقت معرّفي كرده است.