معناشناسي شهود و كاركردهاي آن از ديدگاه شيخ اشراق

شيخ شهاب‌الدين سهروردي با طرح شهود در عرصه‌ فلسفه توانست نظامي بديع را به نام حكمت اشراق تأسيس نموده و در پي چنين اقدامي فلسفه‌ رو به انحطاط را در قالبي جديد احيا نمايد. اين جستار در صدد است تا با بررسي تعريف شهود، اقسام، جايگاه و كاركردهاي آن در فلسفه سهروردي اقدام ابتكاري سهروردي را بيش از پيش تبيين كند. پرسش اساسي اين جستار نيز به كاركردهاي شهود در فلسفه سهروردي و رابطه ميان شهود و تعقل مرتبط است: آيا ورود شهود به عنوان ابزار شناخت عرفاني در عرصه­اي تعقلي امكان­پذير خواهد بود؟ در صورت امكان، كاركرد شهود در فلسفه چيست؟ دستاورد اين جستار عبارتند از: كاربرد شهود در يك نظام فلسفي بدون آسيب‌رساني به ساحت تعقلي فلسفه امكان‌پذير است و شهود به نحوي توانمند در حل معضلات فكري و فلسفي راهگشا است. از جمله كاركردهاي شهود درنظام فلسفي حكمت اشراق عبارتند از: 1- انتخاب مسأله در پي اهميت يافتن آن در پرتو شهود؛ 2- مقدمه‌اي براي دستيابي به حد وسط برهان؛ 3- تحليل بهتر مسأله.