يادگيري خدمات‌رساني: كاربست نظريه تربيتي در عمل

يادگيري خدمت‌رساني (Service Learning) به‌عنوان يكي از رويكردها و گفتمان‌هاي جديد يادگيري، تاريخچه‌اي در حدود يك قرن دارد. يادگيري مفاهيم درسي از طريق مشاركت در يك طرح خدمت‌رساني اجتماعي را يادگيري خدمات‌رساني مي‌گويند. اين رويكرد آموزشي كه يكي از انواع يادگيري تجربي است، فرصتي براي يادگيرندگان فراهم مي‌كند تا نيازهاي اجتماعشان را بشناسند، براي رفع يكي از آن نيازها برنامه‌ريزي كنند و حين مراحل مختلف كار (از برنامه‌ريزي تا اجراي طرح و ارزيابي آن) مفاهيم مندرج در كتاب درسي را ياد بگيرند. يادگيري خدمات‌رساني تجربه آموزش سنتي را با زندگي واقعي پيوند مي‌دهد و امكان مواجهه با چالش‌ها و مسائل زندگي روزمره را براي يادگيرندگان مهيا مي‌كند. اين گفتمان آموزشي، بر برنامه درسي و محتواي آموزشي متمركز است و نه‌تنها كتاب درسي را فراموش نمي‌كند بلكه از طريق تجربه عملي و به‌كارگيري آموزه‌هاي مدرسه براي خدمت به گروهي از جامعه كه به آن خدمت نياز دارند، درك يادگيرندگان از محتواي آموزشي را عميق‌تر و ملموس‌تر مي‌كند.آيزنر (Eisner.W.Elliot) اين نوع يادگيري را به‌عنوان يكي از ضروريات مدارس و دانشگاه‌هاي امروز تلقي مي‌كند و لزوم توجه به تربيت دانشجويان و دانش‌آموزاني متبحر با مهارت‌هاي فني بررسي و شناخت ، تفكر انتقادي و برقراري ارتباط مؤثر را تأكيد مي‌كند. در اين پژوهش كيفي از «جستار نظرورزانه» به‌عنوان روش پژوهش و از «بررسي مستندات» به‌عنوان ابزار جمع‌آوري اطلاعات استفاده شده است. با توجه به هدف مطالعه مباحثي مانند تعريف، مباني فلسفي، مدل‌هاي اين نوع از يادگيري، برنامه درسي مبتني بر آن، اصول، مزايا و معايب اين نوع آموزش به‌منظور ببين ضرورت توجه به يادگيري خدمات‌رساني در طراحي برنامه‌هاي درسي نظام آموزشي ايران مورد بررسي قرار گرفته است.