كارايي آموزش مبتني بر اثرات بار شناختي در درس علوم تجربي مورد مطالعه: دانش‌آموزان پايه سوم مقطع ابتدايي

اين پژوهش با هدف بررسي كارايي آموزش مبتني بر اثرات بار شناختي در درس علوم تجربي پايه سوم ابتدايي انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمايشي و از نوع طرح دو گروهي با پيش‌آزمون و پس‌آزمون بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل همه دانش‌آموزان دختر پايه سوم ابتدايي شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 9798 بود كه دو كلاس به روش نمونه‌گيري در دسترس (39 نفر گروه آزمايش و 38 نفر گروه كنترل) انتخاب شدند كه در گروه كنترل فراگيران به شيوه مرسوم درس‌هاي مذكور را ياد مي‌گرفتند و در گروه آزمايشي، مطالب درسي بر اساس اثرات بار شناختي (اثر مثال حل شده، اثر تكميل مسئله، اثر تقسيم توجه، اثر مجراي حسي، اثر افزونگي) به دانش‌آموزان ارائه شد. براي اندازه گيري ميزان كارايي از آزمون معلم ساخته پيشرفت تحصيلي درس علوم تجربي و پرسشنامه خودگزارش‌دهي بار شناختي پاس و ون ‌مرينبوئر (Paas Van Merriënboer,1993) استفاده شد. تأييد روايي ابزار معلم ساخته بر اساس روايي محتوايي و نظر متخصصين و پايايي آن به شيوه كودر ريچادسون21 انجام شد كه در پيش‌آزمون عدد 91/0 و در پس‌آزمون عدد 72/0 به دست آمد. براي تحليل داده‌هاي آماري از تحليل كوواريانس چند راهه (MANCOVA)، نمره z و آزمون t مستقل به كمك نرم‌افزار SPSS22 بهره گرفته شد. نتايج به دست آمده نشان داد كه بين دو روش آموزش مبتني بر اثرات بار شناختي و روش سنتي از نظر ميزان كارايي تفاوت معناداري وجود دارد (001/0 gt;p)، به اين معنا كه ميزان پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزاني كه از طريق برنامه آموزشي مبتني بر اثرات بار شناختي آموزش ديده بودند، بالاتر از دانش‌آموزان آموزش‌ديده با روش تدريس مرسوم و متداول بود. همچنين دانش‌آموزان گروه آزمايش بار شناختي كم‌تري از دانش‌آموزان گروه كنترل تجربه كردند.