رابطه ايمان و معرفت از منظر علامه مصباح‌يزدي

درباره رابطه ايمان و معرفت ديدگاه‌هاي گوناگوني در ميان انديشمندان غربي و اسلامي مطرح شده است. آيت‌الله مصباح‌يزدي در اين زمينه معتقد است ايمان اگرچه با معرفت متفاوت است، به معرفت نياز دارد. شرط لازم ايمان به خدا نيز معرفت به اوست. معرفت خداوند به سه شكل مختلف قابل تصور است: 1. معرفت فطري كه معرفتي حضوري و شخصي و درعين‏ حال اجمالي است. 2. معرفت عقلي كه معرفتي حصولي و كلي، ولي غايبانه است. 3. معرفت شهودي كه معرفتي حضوري، شخصي و روشن است. هركدام از معرفت‌هاي عقلي و شهودي، ميوه همان معرفت فطري، ولي مكمل و متمم آن هستند. معرفت فطري به دليل ابهام و اجمالش به‌تنهايي نمي‌تواند زمينه‌ساز ايمان صحيح باشد. معرفت عقلي نيز به دليل كلي‌بودن نمي‌تواند خداي مشخصي را براي ايمان معرفي كند. معرفت شهودي نيز چيزي جز معرفت فطري صيقل‏ يافته نيست. ازاين‏رو، معرفت فطري بايد از طريق معرفت عقلي يا شهودي به وضوح كافي برسد تا بتواند زمينه‌ساز ايمان باشد.