توجيه پذيري معاد جسماني صدرايي از ديدگاه امام خميني و نقد شبهه تفكيك گرايي

تبيين و توجيه كيفيت معاد جسماني در ديدگاه امام خميني، كارآيي حكمت صدرايي و مباني عميق آن در تبيين و تحكيم باورهاي ديني را به نمايش مي‌گذارد و از تفكر پويا و فعال حكمت متعاليه در ادوار مختلف خبر مي‌دهد. اما برخي در اين فضا با شبهه‌آفريني، به تحريف نظريات ايشان برخاسته‌اند تا به تبع آن، صدراستيزي را ـ به‌ويژه در نظريه معاد جسماني ـ به معظم‌له نسبت دهند. نقد مستند به تقرير مستحكم امام از معاد جسماني صدرايي و تبيين و تحليل آميخته به دفاع ايشان از مباني فلسفي حكمت متعاليه، ضمن رد ادعاهاي شبهه‌محور برخي تفكيك‌گرايان، راه‌گشاي نيل به انديشه ناب حكمت متعاليه نيز خواهد بود. مباني متعالي امام خميني1 همان مباني صدرايي با تبيين و توجيه مبتني بر درون‌مايه‌هاي ديني و آيات و روايات مي‌باشد. امام نگاه چند جانبه صدرالمتألهين به معاد را در اضلاع معرفت‌شناختي و هستي‌شناختي و علم‌النفس دنبال نموده و آن را وافي به درك كيفيت معاد معرفي مي‌كند. ايشان در بُعد معرفتي، گذر از سطحي‌نگري و عوام‌گرايي در درك كيفيت جسمانيت معاد و رد معاد عنصري را شرط لازم اعلام مي‌كند و در بُعد هستي‌شناختي، مراتب وجودي نفس در دو نشئه و تفاوت رتبي وجود دنيا و آخرت و ارتقاي وجودي جسم از وجود بالقوه و مادي به وجود بالفعل را مورد اهتمام قرار مي‌دهد. همچنين در بُعد معرفت نفس، نشأت وجودي نفس و كيفيت وجود آن در نشئات مختلف و رابطه نفس و بدن را براي درك كيفيت جسمانيت معاد شرط اساسي مي‌داند.