كليدواژه :
قاعدة فلسفي «كلّ حادث...» , ابنسينا , خواجه طوسي , امكان استعدادي , حادث , قوه , ماده
چكيده فارسي :
به اعتقاد حكيمان، هر حادثي مسبوق است به قوه و مادهاي كه حامل آن قوه است. بر اساس اين قاعده، ايشان خلقت يكباره و بدون سابقه پديدهها را محال ميشمارند و از اين نظر مقدورهاي خداوند را محدودتر از آنچه متكلمان (منكران قاعده يادشده) بدان قائلاند، ميدانند. ازاينرو، اين قاعده در مباحث الهياتي و شناخت چگونگي آفرينش خداوند اهميت فراواني دارد. در اين مقاله پس از توضيح مضمون اين قاعده، به بررسي دليل عمدهاي كه از سوي ابنسينا و ديگران بر آن اقامه شده، پرداخته و مغالطه صورتگرفته در آن را نشان دادهايم، آنگاه تحقيقي را كه از سوي خواجه طوسي براي تتميم آن صورت گرفته، تبيين و سپس نقد كردهايم و سرانجام برهاني ديگر بر اساس اصول و مباني حكمت متعاليه براي اثبات قاعده به دست دادهايم.