ارزيابي عملكرد سه ماده نوين Nano-SiO2، Nano-Ca(OH)2 و NH4)2HPO4) به عنوان پوشش‌دهنده سطحي بر سنگ‌ آهكي متعلق به مجموعه ميراث جهاني پاسارگاد

در دو دهه اخير برخي از مواد صنعتي در جهت مصارف حفاظتي و مرمتي در حوزه آثار تاريخي، بهينه‌سازي شده‌اند و به عنوان پوشش‌دهنده براي افزايش دوام آثار در مقابل عوامل محيطي رواج يافته‌اند. هدف اين پژوهش شناسايي يك ماده استحكام‌بخش سطحي، براي كاربرد در سنگ‌ آهكي كرم رنگ در مجموعه تاريخي پاسارگاد است. بدين ترتيب، از بين جديدترين‌ مواد، سه ماده متفاوت كه هم‌خواني بيشتري از لحاظ ماهيت با سنگ‌هاي آهكي دارند، انتخاب شدند كه عبارتند از: نانوذرات دي اكسيد سيلسيم (SiO2)، نانو ذرات هيدروكسيد كلسيم (Ca(OH)2) و دي آمونيم هيدروژن فسفات (NH4)2HPO4)). ارزيابي تاثير اين سه ماده بر افزايش مقاومت سطح سنگ توسط ميكرودريل‌زني و چگونگي پوشش‌دهندگي و اتصال آن با بستر توسط دستگاه FE-SEM سنجيده شد و تغييرات ميزان تخلخل و توزيع منافذ سنگ، توسط دستگاه تخلخل‌سنج جيوه‌اي (MIP) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاكي از اين هستند كه برخلاف تصور، هيدروكسيد كلسيم كمترين تاثير را نسبت به دو ماده ديگر بر افزايش مقاومت سطحي داشته است. در مقابل، از ديدگاه ريزساختاري لايه‌هاي‌ پوششي آمونيم فسفات و SiO2 حاوي ريز ترك‌هاي شاخه‌اي و شبكه‌اي هستند. اما هيدروكسيد كلسيم نسبت به ديگر مواد، سطحي هموارتر و فاقد ريز ترك ايجاد كرده و همچنين بيشترين كاهش تخلخل را در بر داشته است.