تحليل و بررسي نظريه «وجوب تحصيل حكومت در دوران غيبت» در انديشه امام خميني

An Analytical Study on Imam Khomeini`s Thought of the Necessity of Government during the Absence of Pure Imam

در سده هاي اخير مسئله حكومت فقيه در دوران غيبت امام عصر واكنش هاي جدي را در ميان فقها پديد آورده است كه برخي موافق و برخي ديگر مخالف آن مي باشند. اما در ميان فقهايي كه به وجوب تشكيل حكومت راي داده اند، مسئله اي مهم وجود دارد و آن اينكه آيا فقها در تحصيل و آماده سازي مقدمات حكومت وظيفه اي دارند يا خير؟ در كنار فقهايي كه معتقدند براي تشكيل حكومت بايد منتظر شرايط شد تا مردم زمينه حكومت فقيه را ايجاد كنند، امام خميني نظري نو را مطرح كرده اند. ايشان با تكيه بر دلايل عقلي و نقلي و بينشي عميق از ماهيت احكام اسلامي معتقدند بر فقها واجب است تا براي تحصيل شرايط حكومت، اقدام و شرايط را آماده كنند و سپس مسلمانان را به پيروي از خود و پذيرش حكومت فقيه دعوت نمايند. بر اين اساس از نظر ايشان تحصيل مقدمات حكومت، از باب مقدمه واجب است نه مقدمه وجوب. در اين نوشتار برآنيم تا با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي به تبييني كامل از نظريه امام خميني در باب تحصيلي بودن حكومت فقيه، در مقابل حصولي بودن آن پرداخته و دلايل ايشان بر وجوب تحصيل مقدمات حكومت را بيان كنيم. در انتها به اين نكته اشاره مي شود كه طبق اين نظريه، اگرچه مشروعيت حكومت فقيه الهي است، تحصيل آن با قهر و غلبه و زور نبوده و نيازمند مقبوليت مردمي است.

During recent centuries the problem of faqih`s rule in the absence of pure Imam has been focused on among fuqaha, some have viewed for and some other against it. Among the former one important problem may be found; it runs as: are foqaha obligated to prepare the ground to form Islamic government or not? Among those saying that it is the duty of people to prepare necessary conditions for establishing Islamic government by faqih, Imam has viewed foqaha to be obligated for measuring to prepare conditions and form faqih`s government and invite people to accept it. For him, therefore, preparing the necessary ground for government would be as the grounds for the necessary not for th necessity. In the paper, Imams view and its proofs have been studied and explained in a analyticodescriptive method. Finally it has been described that though legality of faqih`s government is divinely prepared, attaining the government by power is not permited and public acceptance is needed.