تأثيرات نسبي‌گرايي معرفتي و اخلاقي در شناخت‌درماني و نقد آن بر اساس انديشه اسلامي

شناخت‌درماني با استفاده از مجموعه‌اي از تكنيك‌ها، براي بسياري از مشكلات روان‎شناختي و گستره وسيعي از اختلالات روان‎شناختي به كار مي‌رود؛ اما شناخت‌درماني به مجموعه‌اي از تكنيك‌ها محدود نمي‌شود؛ بلكه نظريه‌اي مبتني بر مباني فلسفي سازگار با روش‌هاي علمي است. پيشگامان و محققان شناخت‌درماني با صراحت از همه بنيان‌هاي فكري شناخت‌درماني سخن به ميان نياورده‌اند؛ اما سيري در مباحث شناخت‌درمانگران گوياي تأثير بنيان‌هاي فلسفي مختلفي همچون انديشه‌هاي نسبي‌گرايانه معرفتي و اخلاقي است. براين‌اساس پژوهش حاضر با هدف بررسي ديدگاه‌هاي نسبي‌گرايي معرفتي و اخلاقي در شناخت‌درماني و نقد اين مباني بر اساس انديشه اسلامي با تأكيد بر ديدگاه‌هاي علامه مصباح صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع اسنادي ـ تحليلي است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از اين است كه پيشگامان شناخت‌درماني معتقدند هيچ حقيقت مطلق و ثابتي وجود ندارد. همچنين ارزش‌هاي اخلاقي و معنوي عام و جهان‌شمول رد مي‌شود و تمامي ارزش‌ها نسبي، شخصي و موقتي است. در مقابل براساس انديشه اسلامي، بسياري از معرفت‌هاي ما ثابت، مطلق و تغييرناپذيرند و نسبي‌گرايي اخلاقي نيز آموزه‌اي ناپذيرفتني است و ارزش‌هاي اخلاقي مطلق، فرازماني و فرامكاني وجود دارند.