سير تحول همگرايي ايران و سوريه از آغاز هزاره سوم تا «بيداري اسلامي » (2011-2000)

A study about the course of evolution in Iran and Syria alliance from beginning of the new millennium until Arab awakening (2000-2011)

اتحاد استراتژيك ايران و سوريه در خاورميانه از جمله اتحادهايي است كه طي چند دهه گذشته از تداوم قابل توجهي برخوردار بوده است. از طرف ديگر شكل گيري محيط جديد، فلسفه وجودي اتحادها را با چالش مواجهه مي كند كه در نتيجه باعث افزايش احتمال گسست در اتحادها مي شود، اما علي رغم تغييرات قابل توجه در محيط سياست خارجي ايران و سوريه در اوايل دهه اول قرن بيست و يكم، اتحاد استراتژيك اين دو بازيگر منطقه اي در مقطع زماني 2000 تا 2011 تداوم يافته است. در اين راستا سوال محوري اين پژوهش بر اين مبنا است كه در تداوم اتحاد استراتژيك ايران و سوريه در خاورميانه در مقطع زماني 2000 تا 2011، چه عواملي ﺗﺄثير گذار بوده اند؟ يافته هاي اين پژوهش بر اين مبنا است كه با توجه به نظريه رئاليسم تدافعي استفان والت به ترتيب اهميت، وجود همبستگي ايدئولوژيك، نهادينه شدن همكاري ها و حفظ اعتبار از عوامل اصلي تداوم اتحاد ايران و سوريه بوده است، اما رهبري هژمونيك و شكل گيري جامعه امنيتي نقشي در تداوم اين اتحاد نداشته اند.

The strategic alliance between Iran and Syria is among those that have endured significantly in the past few decades. However, emergence of a new environment presents new challenges for the raison d'être of alliances, which in turn, increases the possibility of their disintegration. Despite significant changes in the political environment of Iran and Syria in the early part of the first decade in 21st century, strategic alliance between these two regional players in the period between 2000 and 2011 has endured. Therefore the core question of this study is: what factors have been effective in the endurance of strategic alliance between Iran and Syria in the period between 2000 until 2011? Our findings in this study show that according to the theory of defensive realism espoused by Stephen Walt, the main factors in the continuance of Iran and Syria alliance according to importance are: ideological solidarity, institutionalization of cooperation and Preserving Credibility. However, hegemonic leadership and formation of security community had no role in this regard. The methodology of this study is descriptive-analytic and the method of data collection is based on library.