بررسي اثر بالاسا - ساموئلسون در ايران

اثر بالاسا - ساموئلسون با استفاده از نظريه برابري قدرت خريد، بيان مي كند كه چه ميزان از افزايش ارزش واقعي پول ملي يك كشور (انحراف از نرخ واقعي ارز)، به دليل بالاتر بودن رشد بهره وري در بخش تجاري كشور نسبت به خارج است. Imai (2010) براساس دو مدل كاربردي، متوسط سالانه شكاف تورم ژاپن و آمريكا (تقويت پول ملي ژاپن) در دوره زماني 70-1955 را 8/2 درصد به دست آورد و نشان داد كه 7/0 درصد از 8/2 درصد افزايش ارزش پول ملي ژاپن به علت بالاتر بودن رشد بهره وري است؛ به‌عبارت‌ديگر اثر بالاسا - ساموئلسون در ژاپن را 7/0 درصد برآورد كرد. مطالعه حاضر بر پايه فرضيه بالاسا - ساموئلسون، اثر بهره وري بر نرخ واقعي ارز را طبق دو مدل كاربردي ايماي (2010) در دوره زماني 901381 با مقايسه نرخ تورم ايران و امريكا مورد بررسي قرار داده است. مقدار اثر بالاسا - ساموئلسون در اين تحقيق 1/2 درصد برآورد شده، در حالي كه ارزش واقعي پول ملي ايران سالانه 6/13 درصد تقويت شده است؛ بنابراين اين ادعا كه بخشي از تقويت پول ملي ايران (شكاف تورم ايران و امريكا) به دليل رشد بالاتر بهره وري ايران نسبت به امريكا بوده، كاملاً رد مي شود. براساس شكاف رشد بهره وري (اثر بالاسا - ساموئلسون)، تورم ايران در دوره مورد مطالعه مي بايست متوسط ساليانه 1/2 درصد كمتر از امريكا مي بود؛ به‌عبارت‌ديگر ارزش واقعي پول ملي ايران مي بايست ساليانه 1/2 درصد تضعيف مي شد.