مصاديق رياضت حقيقي (مشروع) در جهان بيني عطار نيشابوري

فاقد عنوان و چكيده لاتين

رياضت شرعي، اهتمام ورزيدن بيشتر به ورع، پرهيزكاري و رسيدن به عبوديت واقعي است. رياضت در عرفان اسلامي هرگز از چهارچوب شريعت خارج نمي شود. بررسي رياضت از ديدگاه عطار به عنوان يكي از سه قله بلند ادبيات عرفاني، براي مشخص كردن چهارچوب و حدود رياضت شرعي در عرفان، حائز اهميت است. هدف پژوهش اين است كه به روش تحليلي، نمايه هاي رياضت حقيقي و مشروع را در مثنوي هاي عطار نيشابوري بيان كند. عطار در مثنوي هاي خود به چله نشيني، شب زنده داري، سكوت، چالاكي، صبر و اسير كردن شهوت به عنوان جلوه هاي مهم رياضت تاكيد مي كند و آن ها را بهترين راه براي پيوستن به حق مي داند. يادكرد بسيار از طرق مختلف رياضت در مثنوي هاي عطار، نتيجه مستقيم پريشاني اوضاع سياسي و اجتماعي روزگار وي است. بسامد رياضت هاي جسماني در مثنوي هاي عطار بيشتر است؛ زيرا اين نوع رياضت ها مقدمه و ابزاري براي تزكيه نفس به شمار مي رود. رياضت حقيقي يا جهاد اكبر از نظر او غلبه بر خواسته هاي نفس اماره است. به عقيده شيخ، آن زمان كه سالك به كمك رياضت، وجود خود را شكست، نور ذات احديت تمامي اجزاي وجودش را فرا مي گيرد و قوت هاي نفساني وي در نور حق، مستهلك و ناچيز مي گردد.