واكاوي تشابه و افتراق مولفه هاي سوررئاليسم غربي و مولفه هاي مشابه در مثنوي معنوي

فاقد عنوان و چكيده لاتين

سوررئاليسم مكتبي است كه در قرن بيستم در فرانسه پديدار شد. اين مكتب داراي اصولي است كه مهم ترين آن ها عبارت اند از: رويا و تخيل، نگارش خودكار، تصادف عيني، جنون و ديوانگي، امر شگفت و جادو و…. هر چند اين مكتب در اروپا مطرح شد، اما پيشتر در ميان فرهنگ هاي ديگر نشانه هايي از آن ديده مي شد. آثار عرفاني شرق از جمله عرفان ايران نمونه اي از آن است. مي توان گفت نويسندگان متون صوفيه پيش از ظهور سوررئاليسم در اروپا آثار ارزشمندي با ويژگي هاي سوررئاليستي ارائه كرده اند. گاه بين اين آثار و آثار سوررئاليستي غرب، تفاوت هاي عميقي وجود دارد كه از اصالت سوررئاليسم ايراني حكايت مي كند. مثنوي مولانا يكي از آثاري است كه در كنار طرح انديشه هاي سوررئاليستي، در مواردي تفاوت هاي بارزي با شاخصه ها و مفاهيم اين مكتب دارد و اين مقاله سعي دارد به بررسي وجوه تشابه و تمايز مفاهيم مثنوي و سوررئاليسم بپردازد. در واقع هرچند بين مثنوي و آثار سوررئاليستي شباهت هايي ديده مي شود اما تمايزاتي نيز وجود دارد كه علاوه بر اثبات فرضيه تقدم و استقلال سوررئاليسم ايراني، در برخي موارد، دلايلي بر برتري آن ارائه مي دهد؛ تمايزاتي كه در حوزه تخيل، كرامت و جادو، حقيقت و واقعيت و اصالت مستي بروز يافته اند.