كليدواژه :
صفويه , صفي ميرزا , بختياري , شوشتر , كهگيلويه , بهبهان
چكيده فارسي :
با هجوم افغان ها و سقوط اصفهان، در گوشه و كنار ايران افرادي با انتساب و تشبت به خاندان صفوي، ادعاي شاهزادگي كردند و كوشيدند به بهانه احياي حكومت مضمحل صفوي به اهداف خويش دست يابند، صفي ميرزاهاي دروغين از جمله مدعيان شاهزادگي در ايران پس از سقوط صفويه بودند، مهم ترين و مشهورترين
خاصه بختياري، شوشتر، كهگيلويه و بهبهان- علم شاهي برداشت. وي كه نسبت به مدعيان ديگر دوام بيشتر صفي ميرزاي شخصي بود كه در صفحات جنوبي ايران يافت و با تشكيل حكومت مستعجلي، به ضرب سكه پرداخت، كهگيلويه و بهبهان را مركز حكومت خود قرار داد. اين ولايت، همواره از بيگلربيگي هاي مهم امپراتوري صفوي به شمار مي رفت و در برخي مواقع از مناطق بحرانذاي ايران عصر صفوي بود. شورش اسماعيل دروغين و ملا هدايت الله آوندي كه هر دو از مدعيان شاهي در كهگيلويه بودند، سال ها پيش از سقوط صفويان رخ داده بود، اما اكنون پس از زوال صفويان، قيام صفي ميرزا شكل گرفته و يك بار ديگر بيگلربيگي كهگيلويه و مناطق مرتبط آن را به كانوني بحران زا مبدل كرده بود. اين مقاله، كه با روش توصيفي- تحليلي و شيوه تحقيق تاريخي و اتكا به منابع و متون دست اول، تهيه و تدوين گرديده؛ شورش صفي ميرزا را را به عنوان يكي از مدعيان حكومت پس از سقوط اصفهان به دست افغان ها، واكاوي كرده است، همچنين به اين پرسشها پاسخ داده كه 1- ريشه ها و عوامل پيدايي اين مدعي حكومت چه بود؟ و 2- چه پيامدهايي در سطوح ملي و محلي داشت؟ يافته ها نشان مي دهنه تسليم شدن شاه مملكت و نبود حاكمي مقتدر و نيز آشفتگي و هرج و مرج در سراسر ايران موقعيت مناسبي جهت شورش و به دست آوردن حكومت و ادعاي شاهي بود
چكيده لاتين :
With the influx of Afghans and the fall of Isfahan, people from across Iran, pretending to be the descendants
of the Safavid dynasty, claimed the prince and tried to revive the rule of dying Safavid dynasty. Many false Safi
known Mirzas were among the claimants of prince in Iran after the fall of the Safavids. The main and most well
Safi Mirza was the person who reclaimed the throne in the Sothern parts of Iran including Bakhtiari, Shoshtar,
Kohgiluyeh, and Behbahan. He, who lingered longer than other claimants, formed a government and issued
coins, slecting Kohgiluyeh and Behbahan as the center of his government. This province was always considered
as one of the important Biglarbig of the Safavid empire, and at times it triggered crises during the Safavid
era. The rebellion of Ismail, the false, and Mullah Hedayat Allah Arandi, both of whom were Shahi›s claimants
in Kohgiluyeh, occurred years before the fall of the Safavids. But then, after the decline of the Safavids, Safi
Mirza’s uprising once again turned Biglerbigi of Kohgiluyeh and its related areas into a focal crisis point. This
analytical method relying on original documents paper, which was developed through ahistorical and descriptive
and texts, investigated the rebellion of Safi Mirza as one of the claimants of the government after the fall of
Isfahan by the Afghans. It also strived to explore what gave rise to this pretender of the throne and what were
the consequences at the local and national level. The findings indicate that the surrender of the official king of
the kingdom and the lack of a powerful ruler, as well as turmoil and chaos throughout Iran, opened up a suitable
opportunity for rebellion, seizing power, and the claim of the throne.
