بهينه سازي كالوس زايي و تاثير اليسيتور‌‌هاي زيستي و غير زيستي بر ميزان تركيبات فنلي و فلاونوئيدي سياه‌دانه در شرايط آزمايشگاهي

هدف: هدف از تحقيق، بهينه‌سازي كالوس­زايي و بررسي اثر اليسيتورهاي عصاره مخمر و نانو نقره بر ميزان تركيبات فنلي و فلاونوئيدي گياه دارويي سياه‌دانه تحت شرايط كشت بافت است. مواد و روش­ها: آزمايش به‌صورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي در سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي كالوس­زايي: ريزنمونه (ريشه، هيپوكوتيلدون، برگ و كوتيلدون) و تنظيم‌كننده رشد 2,4D (1، 2، 4 و 8 ميلي‌گرم در ليتر) به‫همراه BAP (25/0، 5/0 و 1 ميلي‌گرم در ليتر)) در محيط كشت پايه MS و همچنين در بررسي اعمال اليسيتور؛ عصاره مخمر (100، 250 و 500 ميلي‌گرم در ليتر) و نانو نقره (30، 60 و 90 ميلي‌گرم در ليتر) در دو بازه زمان 3 و 7 روزه بودند. نتايج: نتايج نشان داد ريزنمونه هيپوكوتيلدون و اثر متقابل BAP (mg/l25/0) و 2,4D (mg/l4) مؤثرترين بر درصد كالوس­زايي بودند. باززايي مستقيم حاصل از اثر متقابل BAP (mg/l5/0)، 2,4D (mg/l1) و ريزنمونه ريشه بود. مؤثرترين تيمار بر ميزان فنل كل، اثر تكي تيمار عصاره مخمر (ppm 250) در بازه زمان 7 روزه بود. HPLC براي كوئرستين (يكي از اجزاي فلاونوئيد) نشان داد كه موثرترين تيمار اثر متقابل نانو ذرات نقره (30 ميلي‌گرم) و عصاره مخمر (250 ميلي‌گرم) در بازه زماني 3 روزه بوده است. نتيجه­گيري: بيشترين ميزان كالوس­زايي از ريزنمونه هيپوكوتيلدون و بهترين باززايي مستقيم از ريزنمونه ريشه و جهت افزايش فنل كل بايستي صرفا از عصاره مخمر آن‌هم در بازه زماني 7 روزه و افزايش ميزان فلاونوئيد از اثر متقابل نانو ذرات نقره (30 ميلي‌گرم) و عصاره مخمر (250 ميلي‌گرم) در بازه زماني 3 روزه استفاده كرد.