تبيين نقش شبكۀ خويشاوندي در استحكام خانوادۀ هسته‌اي (مطالعۀ موردي: شهر تهران)

Explaining the role of the kinship network in the strength of the nuclear family (Case Study: Tehran City)

زمينه و هدف: در جوامع صنعتي از قدرت و نفوذ شبكۀ خويشاوندي كاسته شده و بسياري از كاركردهاي آن به ساير نهادهاي اجتماعي واگذار شده است. در ايران، شبكۀ خويشاوندي در كنار خانوادۀ هسته‌اي بوده و از اين خانواده‌ها پشتيباني مي‌كند. در همين راستا، اين پژوهش با هدف تبيين نقش شبكۀ خويشاوندي در استحكام خانوادۀ هسته‌اي شهر تهران انجام پذيرفته است. روش: اين پژوهش از نوع كاربردي بوده و به روش پيمايشي انجام پذيرفته است. جامعۀ آماري اين تحقيق، خانواده‌هاي مستقر در مناطق مختلف شهر تهران (1، 4،16، 6 و 22) بوده كه برابر آمار، حدود 600 هزار واحد است. حجم نمونه براساس فرمول كوكران،400 نفر تعيين كه به روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌بندي شده انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسش‌نامۀ محقق ساخته بوده و پايايي آن با ضريب 0/9 آلفاي كرونباخ و اعتبار تحقيق با روش اعتبار صوري تأييد شده است. يافته‌ها: براساس آزمون فرضيه‌ها، ارتباط بين استحكام خانوادۀ هسته‌اي با متغيرهاي كارخانگي، مراقبت و نگهداري، حمايت‌هاي مالي و اقتصادي، ازدواج و زاد و ولد، كنترل اجتماعي، مشاركت در وقايع مهم زندگي، اوقات فراغت، مشاركت سياسي و اوقات فراغت داراي سطح معناداري است. نتيجه‌گيري: نتايج نشان‌دادكه شبكۀ خويشاوندي در ايران همچنان داراي كاركرد و نقش است و خانوادۀ هسته‌اي همچنان ارتباط خود را با شبكۀ خويشاوندي حفظ كرده‌اند و خانوادۀ هسته‌اي با اين كه جدا از هم هستند، اما ارتباط خود را با شبكۀ خويشاوندي حفظ و از سوي خويشاوندان خود مورد حمايت قرار مي‌گيرند.

Background and Objectives: In industrial societies, the power and influence of the kinship network has diminished, and many of its functions have been delegated to other social institutions. In Iran, the kinship network is at the core of the nuclear family and supports these families. In this regard, this study was conducted to explain the role of kinship network in strengthening the nuclear family in Tehran. Method: This research was applied in a survey method. The statistical population of this research is the families located in different parts of Tehran (1, 4, 16, 6 and 22), which is equal to the statistics, about 600 thousand units. Sample size based on the Cochran formula, 400 individuals were selected by stratified random sampling method. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire and its reliability was confirmed by the Cronbach’s alpha coefficient of 0.9 and the validity of the research by face validity method. Results: Based on the hypothesis test, there is a significant relationship between nuclear family strength with the variables of occupation, care and maintenance, financial and economic support, marriage and birth, social control, participation in important events of life, leisure time, political participation and leisure. Conclusion: The results showed that the kinship network in Iran still has a role and that the nuclear family still maintains its relationship with the kinship network, while the nuclear family, although separate, is maintaining their relationship with the kinship network and they are self-supporting.