ترس از جرم در فضاهاي عمومي شهري؛ موردمطالعه: جامعۀ زنان منطقۀ 12 شهرداري تهران

Fear of crime in urban public spaces: Case study of women’s community in district 12 of Tehran municipality

زمينه و هدف: ترس از جرم يكي از مهمترين اشكال احساس ناامني است كه اثرات منفي بر كيفيت زندگي شهروندان دارد. براساس ادبيات مطالعاتي موجود، به‌ طور كلي زنان بيش از مردان با مسئله‌ ترس از جرم مواجه‌اند. اين مسئله در حوزۀ مطالعات شهري، زيست‌پذيري و سرزندگي اجتماعي فضاهاي شهر را دچار اختلال مي‌كند. پژوهش حاضر به تحليل فضايي ترس از جرم در محدودۀ شهري منطقۀ 12 شهرداري تهران مي‌پردازد. روش: پژوهش به لحاظ هدف، كاربردي و براساس نحوۀ گردآوري داده‌ها، توصيفي- پيمايشي است. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ استاندارد «تاندوگانا و ايلهان» دربارۀ ترس از جرم در فضاهاي عمومي شهري است. جامعۀ آماري، زنان ساكن در منطقۀ 12 شهرداري تهران است. براساس جدول مورگان، حجم نمونه برابر با 384 نفر محاسبه شد. داده‌هاي به دست آمده با استفاده از آزمون‌هاي آماري توصيفي و استنباطي از جمله تي تك‌نمونه‌اي و تحليل واريانس يك‌طرفه و آزمون تعقيبي شفه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه متغيرهاي سن، وضعيت تأهل، سطح تحصيلات، وضعيت شغلي و سطح درآمد خانوار به درجه‌هاي مختلف، سبب ايجاد تفاوت معنادار در ترس زنان از جرم در برخي از فضاهاي شهري در موقعيت‌هاي زماني و مكاني مختلف مي‌شود. در ميان عوامل تأثيرگذار بر ترس از جرم، تجربه‌هاي تعرض كلامي، تعرض ديداري و مورد تعقيب قرار گرفتن، از بيش‌ترين فراواني برخوردارند. به لحاظ زماني، شدت ترس از جرم در شب نسبت به روز بيشتر است. به لحاظ مكاني نيز شدت ترس از جرم در پارك‌ها و فضاهاي سبز بيشتر از ساير فضاهاي عمومي شهري است. نتيجه‌گيري: هرچه احساس ناامني و ترس از جرم در فضاهاي عمومي شهري افزايش مي‌يابد، آزادي فردي بانوان بيشتر مختل شده و مانع استفادۀ آزادانۀ آن‌ها از فضاهاي مختلف شهري مي‌شود؛ از جمله اين كه در ساعات شب تمايل آن‌ها به حضور در فضاي شهر كاهش مي‌يابد، از فضاهاي خلوت شهري كمتر استفاده مي‌كنند، به ندرت تنهايي به پارك و مكان‌هاي تفريحي مي‌روند و از رانندگي در مسيرهاي خلوت پرهيز ‌‌كنند. نتايج پژوهش، ضرورت ارتقاي شاخص‌هاي امنيت فضاهاي عمومي شهري در منطقۀ 12 شهرداري تهران را آشكار مي‌سازد.

Background and Objectives: Fear of crime is one of the most important forms of insecurity that has a negative impact on the quality of life of citizens. According to available literature, in general women are more likely than men to face fears of crime. In urban areas, this problem affects the viability and social vitality of the city’s spaces. The present study deals with spatial analysis of crime in the urban area of the 12th municipality of Tehran. Method: The research is applied in a descriptive-survey based on the data collection method. The instrument of research is the standard questionnaire “ tandogan and ilihan questionnaire “ about the fear of crime in urban public spaces. The statistical population of the women residing in the 12th district of Tehran is. According to Morgan’s table, the sample size was 384. Data were analyzed using descriptive and inferential statistical tests such as T-test and one-way ANOVA and Scheffe post hoc test. Findings: The findings of this study show that age, marital status, educational level, occupational status, and income level of the household in different degrees can cause significant difference in women’s fear of crime in some urban spaces in different time and place situations. Among the factors influencing the fear of crime are factors such as verbal abuse, visual aggression, being pursued. In terms of time, the intensity of the fear of crime in the night is greater than that of the day. In terms of location, the intensity of crime scams in parks and green spaces is more than other urban public spaces. Conclusion: As the feeling of insecurity and fear of crime increase in urban public spaces, women’s individual freedoms become more disturbed and prevent their free use from various urban spaces, such as being less likely to be present in the city during the night, from Urban areas are less used, rarely go lonely to the park and places of recreation, to avoid driving on secluded paths. The results of the research reveal the necessity of improving the security indicators of urban public spaces in the 12th district of Tehran.