مقايسه تنوع گونه‌اي روشنه‌هاي طبيعي و انسان‌ساخت در شرايط مختلف فيزيوگرافي در جنگل‌هاي سياهكل استان گيلان

Comparison of Species Diversity of Natural and Man-made Gaps at Different Physiographic Conditions in Siahkal Forests of Gilan Province

پژوهش حاضر با هدف مقايسه شاخص‌هاي تنوع زيستي و تراكم زادآوري در روشنه‌هاي طبيعي و انسان‌ساخت در جنگل‌هاي سياهكل استان گيلان انجام شد. داده‌ها از 60 روشنه شامل 30 روشنه طبيعي و 30 روشنه انسان‌ساخت جمع‌آوري شد. نتايج بررسي تركيب گونه‌اي نشان داد كه گونه‌هاي خرمندي (.Diospyros lotus L)، توسكاي قشلاقي (.Alnus glutinosa L)، ممرز (.Carpinus betulus L) در هر دو نوع روشنه حضور داشتند. در اشكوب درختچه‌اي بين تمام گونه‌هاي شناسايي شده در هر دو نوع روشنه، ميانگين تراكم در هكتار تمام گونه‌ها به‌استثناء گونه خاس (.Ilex aquifolium L) در روشنه‌هاي انسان‌ساخت بيشتر از روشنه‌هاي طبيعي بوده و گونه‌هاي خاس و سياه‌وليك (Crataegus ambigua A.K.Becker) اختلاف معني‌داري نشان دادند. همچنين تراكم زادآوري براي تمامي گونه‌ها، در روشنه‌هاي طبيعي بيشتر از روشنه‌هاي انسان‌ساخت بود و ميانگين تراكم در هكتار براي گونه‌هاي خرمندي، توسكاي قشلاقي و افرا، اختلاف معني‌داري بين دو نوع روشنه نشان دادند. از طرفي زادآوري گونه راش نيز فقط در روشنه‌هاي طبيعي مشاهده شد. نتايج بررسي شاخص‌هاي تنوع زيستي نشان داد كه در زادآوري و اشكوب‌هاي درختي و علفي، ميانگين شاخص‌هاي تنوع، يكنواختي و غناي گونه‌اي در روشنه‌هاي طبيعي بيشتر بود. در‌حالي ‌كه در اشكوب درختچه‌اي، ميانگين شاخص‌هاي گفته‌شده در روشنه‌هاي انسان‌ساخت بيشتر بود.

This study was conducted to compare regeneration density and biodiversity indices in the natural and man-made gaps in the Tutaki forests of Siahkal in Gilan province. Data were collected from 60 gaps (including 30 natural and 30 manmade gaps). The results of species composition indicated that three tree species including Diospyros lotus L., Carpinus betulus L. and Alnus glutinosa L. in both gaps. In the shrub floor, for both gaps and all kinds of species, the average number in hectares of man-made gaps (with the exception of Ilex) was higher than that of natural gaps. Ilex & Crataegus pentagyna indicated the significant difference at 95% level between 2 gaps. Also, the regeneration density for all species at the natural gaps was more than man-made gaps and the average number in hectares for Diospyros lotus, Alnus glutinosa and Acer sp indicated the significant difference at the 95% level between the 2 gaps. So the regeneration of Fagus orientalis Lipsky was observed only in the natural gaps. The results of biodiversity indices also revealed that in natural gaps, the average of diversity, evenness and richness had the highest value, whereas in shrub, the average of these indices had the highest value.