پديد آورندگان :
بازدارقمچي قيه، مرتضي دانشگاه شهيد بهشتي تهران , فتحي و اجارگاه، كورش دانشگاه شهيد بهشتي تهران - دانشكده علوم تربيتي و روان‌شناسي , عارفي، محبوبه دانشگاه شهيد بهشتي تهران - دانشكده علوم تربيتي و روان‌شناسي , فراستخواه، مقصود موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي تهران
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر، تبيين مفهوم برنامه درسي سايه در نظام آموزشي ايران است. رويكرد حاكم بر اين پژوهش، كيفي است. با توجه به هدف كلي پژوهش، در ابتدا معنا و مفهوم سايه در حوزه هاي مختلف علم بشري مثل اقتصاد، سياست، موسيقي و ... بررسي شد و با استفاده از روش فراتركيب، متون مربوط به حوزه هاي مختلف بررسي و ويژگي هاي مشتركي براي آن تبيين گرديد. در فاز بعدي پژوهش، ديدگاه ها و نظريه هاي جامعه شناسي، علوم سياسي و فلسفي مرتبط با حوزه تعليم و تربيت بررسي شده و جهت افزايش غناي مفهومي پژوهش، و تبيين بهتر چارچوب مفهومي براي برنامه درسي سايه، با 10 نفر از افراد خبره در اين حوزه ها، مصاحبه و گفتگوهايي انجام گرفت. متن مصاحبه ها، به روش تحليل مضموني تحليل شد كه سه مضمون اصلي حاصل عبارتند از: چرايي،
تقابل « سايه » چگونگي و چيستي مفهوم برنامه درسي سايه يا زيرزميني. براساس نتايج اين پژوهش، ويژگي اصلي با مرجع خويش است. براين اساس، برنامه درسي سايه را ميتوان مجموعه فعاليت ها و اقداماتي تعريف كرد كه از سوي دانش آموزان، معلمان و مديران و ... در مدارس انجام ميگيرند كه در تضاد با برنامه درسي رسمي و قانوني است. به عبارتي برنامه درسي سايه، آموخته ها و يادگيري هايي است كه عملاً وجود دارد، هرچند از سوي برنامه درسي رسمي مشروع تلقي نمي شود، دانش آموزان و معلمان در دفاع از آن ابايي ندارند.
چكيده لاتين :
The purpose of present study is to explain the concept of shadow curriculum in educational system of Iran.This study used qualitative method.,the meaning of shadow in various fields of The science such as economics, politics, music, etc. have been investigated. its common characteristics were explained by Using meta-synthesis.In the next phase of the research, the views and theories of sociology, political and philosophical sciences related to the field of education are studied and to increase the conceptual richness of the research, and a better explanation of the conceptual framework for the shadow curriculum, with 8 experts in this field Interviews were conducted. Of these, three main themes are namely, why, how and what the concept of shadow or underground curriculum. The interview format was analyzed by thematic analysis method. according to results of the study, the main attribute of the shadow is Conflict with its reference. Accordingly, the the shadow curriculum can be defined as a set of activities that are performed by students, teachers, and administrators, and ... in schools that are in contravention of the formal curriculum. In other words, shadow curriculum,is learning that is practiced, although not officially recognized as legitimate by the Official curriculum, but students and teachers defend it.
