تحليل نشانه‌شناختي اينفوگرافيك و موشن گرافيك‌هاي پخش شده از شبكه‌هاي تلويزيوني جمهوري اسلامي ايران در سال 1396

Semiotic Analysis of Infographics and Motion graphics Broadcasted in the Islamic Republic of Iran Broadcasting Networks (IRIB) in 2017

مقاله بر آن است بر مبناي دو نظريه «چارچوب‌سازي» و «طرح‌ذهني»، انواع اينفوگرافيك را به‌عنوان يكي از مؤثرترين راهكارها براي بهبود درك مخاطب و انتقال موفق پيام‌هاي رسانه­ اي معرفي نمايد.بر اين اساس 37 اينفوگرافي‌ها و موشن‌گرافيك‌هاي پخش شده در برنامه‌هاي غيرنمايشي و غيرخبري شبكه‌هاي يك، دو، سه، چهار و پنج سيما طي سال 1396 به صورت تمام‌شماري، با رويكرد نشانه‌شناسي لايه‌اي و با استفاده از الگوي «سلبي» و «كاودري» بررسي و تحليل شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد اين شبكه ­ها 37 اينفوگرافيك پخش كرده ­اند كه از اين تعداد، 12 مورد ايستا، 19 مورد متحرك و 6 مورد چند رسانه ­اي است. تحليل نشانه‌شناختي آثار نشان مي‌دهد، ميزان استفاده از نشانه ­هاي شمايلي بيشتر و موفق­تر بوده ولي نظام‌هاي نشانه‌اي به كار رفته، در توليد معنا موفق نبوده‌ و كمتر به جنبه ­هاي دلالتي آن پرداخته ­اند. از نظام نشانه‌اي تصويري استفاده مطلوبي نشده است و عموماً كاركردي تزئيني داشته‌اند. نظام نشانه‌اي كلامي بيش از هر نظام ديگر بر كل آثار سيطره دارد در حالي كه كاربرد موشن يا اينفوگرافي ساده‌سازي مفاهيم پيچيده به زبان تصوير است. نسبت گفتار به گرافيك نامتناسب است، از شيوايي، سادگي و ايجاز برخوردار نيستند. در بعد نوشتاري نيز ناخوانا بودن واژگان، انتخاب نامناسب قلم به لحاط تناسب گرافيكي با كل اثر، آنها را در توليد معنا و جذابيت‌هاي بصري ناكام گذاشته است. در نشانه­ هاي حركتي، حركت‌ها ناچيز و كاركردي معناساز ندارند. عموماً آثار از اهداف و كاركردهايي كه بر يك اينفوگرافيك مطلوب مترتب است (اطلاع رساني، رابطه بصري اثر و اطلاعات و ...)، كاملاً به دور بودند. البته استفاده مناسب از نشانه­ هاي شمايلي، موسيقي مناسب، نريتورهاي توانمند و پژوهش‌هاي برنامه‌اي را مي­توان از نقاط قوت اينفوگرافي‌هاي پخش شده به شمار آورد.

This paper tries to introduce info graphics types as one of the most effective ways of improving audience comprehension and the successful transmission of media messages based on two theories –“framework” and “subjective initiatives.” Accordingly, 37 infographics and motion graphics which broadcasted in the non-narrative and non-news programs of 1st, 2nd, 3rd, 4th, and 5th channel of IRIB in 2017 were examined as census, with layer semiotic approach using “Selbi” and “Kadori” model. The results show that these channels have broadcasted 37 infographics, of which 12 are static, 19 animated and 6 multi-media. The semiotic analysis of the works indicated that the use of iconic symbols were more successful, but the semiotic systems used in making meanings have not been successful in producing meaning and have less focused on its attributive aspects. The visual semiotic system is not used desirably and has generally been decorative. The verbal semiotic system has been more dominant than any other system with command over the entire works, whereas the use of motion or infographics is the simplification of complex concepts in the language of the image. The ratio of speech to graphics is disproportionate and lacks eloquence, simplicity, and brevity. In the written aspect, the illegibility of the vocabulary and the inappropriate selection of the font in terms of graphical fit with the entire work have made them unsuccessful in producing visual meaning and visual appeal. In motion signs, the movements are few and have no semiotic function. Overall, the works were completely away from the goals and functions related to a desirable infographics (informing, visual interaction of works and information, and so on). However, the proper use of iconographic symbols, good music, powerful narrative and program research can be considered as the strengths of infographics broadcasted.