كاربرد شاخص تنش آبي گياه براي زمان‌بندي تك آبياري گندم ديم (مطالعه موردي در بالادست حوضه كرخه)

اين پژوهش به‌منظور بررسي امكان كاربرد شاخص تنش آبي گياه براي زمان بندي تك آبياري بهاره گندم ديم در بالادست حوضه آبريز كرخه (به‌طور خاص منطقه هنام در استان لرستان) طي سال زراعي 94-1393 انجام گرديد. بدين منظور در منطقه هنام سه مزرعه گندم ديم در عرصه كشاورزان به‌عنوان مزارع پژوهش انتخاب گرديد. هر مزرعه به دو بخش تقسيم گرديد. بخش اول در شرايط مديريت ديم و بخش دوم تحت مديريت تك آبياري بهاره با عمق ثابت 60 ميلي متر بود. زمان اعمال تك آبياري بهاره در مزارع شماره 1 تا 3 متفاوت و به ترتيب در سه مرحله آغاز سنبله دهي، ميانه گل دهي (گرده افشاني) و اوايل دانه بندي گندم بود. ميزان رطوبت خاك تا عمق توسعه ريشه (60 سانتي متر از سطح خاك) و دماي پوشش سبز گياه طي روزهاي مختلف در مراحل گل دهي و دانه بندي اندازه گيري گرديد. پس از تعيين مقادير حدود مبناي پايين و بالا، مقادير شاخص تنش آبي (CWSI) در مديريت هاي مختلف تعيين گرديد. حد پاييني (خط مبناي پايين CWSI) براي گندم ديم در منطقه هنام به صورت رابطه Tc – Ta = 2.089 VPD + 2.28 و حد مبناي بالا شاخص مذكور برابر 6.2 درجه سانتي‌گراد به دست آمد. آستانه تنش آبي براي گندم ديم به ميزان 0.36 تعيين گرديد. دماي پوشش سبز گياه معادل آستانه مذكور برابر 26.4 درجه سانتي‌گراد حاصل گرديد. تغييرات شاخص CWSI در مديريت هاي مختلف اعمال‌شده در مزارع پژوهشي با تغييرات عملكرد دانه همبستگي 83 درصد را نشان داد. همچنين ﺑﯿﻦ دﻣﺎي ﭘﻮﺷﺶ ﺳﺒﺰ گياه و ﻣﯿﺰان آب ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺮوﻓﯿﻞ ﺧﺎك (در عمق توسعه ريشه گندم ديم) ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ مشاهده شد (R^2=0.78).