تحليل اثرات تغيير اقليم بر پايداري كشاورزي در استان مازندران

برنامه ريزي براي توسعه هر منطقه، مستلزم آگاهي از پارامترهاي اقليمي و تطابق با تغيير اقليم در آينده مي باشد. اين امر به ويژه در استان مازندران كه اقتصاد آن به طور عمده متكي بر توليدات كشاورزي است، از اهميت بيش تري برخوردار است. در اين تحقيق، تغييرات دماي حداقل، دماي حداكثر، بارندگي، تابش خورشيدي و تعداد روزهاي داغ و يخبندان شهرستان قايم شهر در استان مازندران تا سال 2100 پيش بيني شد و اثرات محتمل اين تغييرات بر كشاورزي منطقه بحث گرديد. پيش بيني ها با استفاده از مدل گردش عمومي HADCM3 تحت سناريوهاي A1B، A2 و B1 با به كارگيري مدل ريزمقياس نمايي LARSWG انجام شد. ارزيابي قابليت اين مدل با استفاده از آماره هاي راندمان مدل، ضريب تعيين، جذر ميانگين مربعات خطا و ميانگين خطاي مطلق، نشان دهنده ي كارايي قابل قبول آن براي شبيه سازي وضعيت اقليمي آينده در منطقه مورد مطالعه بود. پيش بيني ها نشان داد كه ميانگين دماي حداقل و حداكثر ماهانه در ماه هاي گرم بيش تر از مقدار آنها در ماه هاي سرد افزايش خواهد يافت. ميزان افزايش دماي حداقل بيش تر از افزايش دماي حداكثر بود. ميانگين افزايش دماي حداقل براي كليه سناريوها و دوره هاي آتي برابر 1.65 درجه سانتي گراد بود در حالي كه اين مقدار براي دماي حداكثر برابر 1.31 درجه سانتي گراد بود. مقدار بارندگي در ماه هاي ژانويه، فوريه، مارس، آوريل، اكتبر و نوامبر نسبت به دوره پايه افزايش و در ساير ماه ها كاهش خواهد يافت. هم چنين، ميزان تابش خورشيدي در كليه سناريوها روند كاهشي خواهد داشت. به طور متوسط، در دوره 2011 تا 2100، مقدار تبخير تعرق پتانسيل در سناريوهاي B1، A1B و A2 به ترتيب به ميزان 8.24، 10.47 و 12.68 درصد نسبت به دوره پايه افزايش خواهد يافت. بر اساس نتايج، برقراري شرايط كشاورزي پايدار در منطقه در شرايط تغيير اقليم، مستلزم تغيير تقويم و الگوي كشت و بهبود عمليات هاي آبياري و زهكشي مي باشد.