واسنجي و ارزيابي سه روش تجربي برآورد تبخيرتعرق مرجع (مطالعه موردي: سه اقليم از 6 اقليم ايران)

آگاهي از نياز آبي گياه يكي از ملاحظات مهم در اصلاح بهره وري آب در كشاورزي است. بنابراين، برآورد دقيق تبخيرتعرق مرجع از مهم ترين عوامل ارتقاء مديريت آب است. روش پنمن مانتيث فائو به عنوان فرمول استاندارد برآورد تبخيرتعرق مرجع مورد استفاده قرار مي گيرد. ولي اين روش داراي محاسبات طولاني و پيچيده بوده و نياز به اطلاعات زيادي دارد. با توجه به عدم برداشت برخي از اطلاعات مورد نياز اين روش در تمام مناطق، استخراج معادلات منطقه اي مناسب براي محاسبه تبخيرتعرق با تكيه بر حداقل داده هاي هواشناسي ضروري به نظر مي رسد. بدين منظور، سه معادله تجربي بلاني كريدل اصلاحي، هارگريوز و تورنت وايت انتخاب و بر اساس معادله پنمن مانتيث فائو براي سه اقليم مختلف و به دو روش رگرسيون خطي و بهينه سازي غيرخطي واسنجي شد. داده هاي مربوط به يك دوره 10 ساله براي سه ايستگاه با اقليم هاي خيلي مرطوب، نيمه خشك و خشك ايران استخراج و به دو گروه 5 سال اول و 5 سال دوم تقسيم شد. با داده هاي 5 سال اول معادلات واسنجي شده و ارزيابي معادلات با استفاده از اطلاعات 5 سال دوم و توسط شاخص هاي آماري آزمون F و RRMSE انجام شد. با توجه به نتايج، براي اقليم خيلي مرطوب، استفاده از معادله هاي بلاني كريدل و هارگريوز و براي اقليم هاي نيمه خشك و خشك، استفاده از معادله واسنجي شده تورنت وايت با روش واسنجي رگرسيون خطي جهت برآورد تبخيرتعرق مرجع قابل توصيه است. در فرآيند واسنجي معادلات، روش رگرسيون خطي نسبت به روش بهينه سازي غيرخطي عملكرد بهتري داشت.