جمهوريّت و اسلاميّت در قانون اساسي ايران؛ حاكميّت دوگانه يا واحد

Republicanism and Islamism in the constitution of Iran sovereignty; dual or unit

دو رويكرد عمده در مورد قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مطرح است؛ در رويكرد اول، اصول قانون اساسي، واجد ارزش واحدي نيستند بلكه برخي از اصول در جايگاه بالاتري قرار دارند و به تبع آن، سلسله مراتب حقوقي ميان اصول قانون اساسي در نظر گرفته مي شود. در رويكرد دوم، مجموعه اصول قانون اساسي به عنوان يك مجموعه به هم پيوسته است و اصولاً تعارضي ميان آن ها متصور نيست و در صورت وجود ابهام، اصل حاكميّتِ مردم به عنوان معيار در نظر گرفته مي شود. در تقابل ميان رويكردهاي مذكور، دو استنباط مختلف نيز از حاكميّت مردم قابل تصور است كه تحت عنوان حاكميّت دوگانه و يگانه از آن ياد مي شود. بر همين اساس، ميان مفهوم حاكميّت در قانون اساسي (دوگانه يا واحد) و برخورداري مردم از حق تعيين سرنوشت ( كامل يا محدود) رابطه معناداري وجود دارد. سؤال اصلي تحقيق اين است كه قانونگذار اساسي كدام مفهوم از حاكميّت (دوگانه يا واحد) را مورد شناسايي قرار داده است؟ پذيرش هر يك از دو رويكرد، چه تأثيري بر حق تعيين سرنوشت مردم دارد؟

There are two main approaches in the constitution of the Islamic Republic of Iran; In the first approach, equal value to the principles of the constitution has not been considered and some of the principles are in a higher position so that the hierarchy of constitutional principles is considered. In the second approach, the constitution is regarded as integrated collection and no one has superiority over another and in case of any ambiguity, all the principles should be interpreted according to the principle of popular sovereignty. As a result, two different conception of popular sovereignty is conceivable that sometimes argued as different sovereignties; dual and single. There is a meaningful relationship between the notion of sovereignty in the constitution and the people's right to self-determination. The main research question is that, which concept of the sovereignty to be recognized by the constitution; dual or single? What is the impact of the recognition of each approache on the people's right to self - determination?