تأثير برنامه آموزش ارتقاي سلامت بر سبك زندگي نوجوانان مبتلا به تالاسمي ماژور

مقدمه: امروزه بهبود سبك زندگي و ارتقاي سلامت يك نياز اساسي براي جامعه بشري است. پژوهش حاضر باهدف تعيين تأثير برنامه آموزش ارتقاي سلامت بر سبك زندگي نوجوانان مبتلا به تالاسمي ماژور انجام شد. روش كار: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي تك گروهي از نوع قبل و بعد مي باشد كه بر روي 34 نفر از نوجوانان مبتلا به تالاسمي تحت درمان در بيمارستان طالقاني گنبدكاووس انجام شد. مداخله آموزشي در قالب يك برنامه ارتقاي سلامت در ابعاد تغذيه، فعاليت فيزيكي و مديريت استرس در پنج مرحله طراحي و در شش جلسه آموزشي 60 دقيقه اي، در طي 3 هفته در دو گروه آموزشي 17 نفري با هدف ايجاد تغييرات مثبت در سبك زندگي نوجوانان اجرا شد. سبك زندگي نوجوانان در ابعاد تغذيه، فعاليت فيزيكي و مديريت استرس در سه مرحله ي قبل از آموزش، بلافاصله و يك ماه پس از مداخله آموزشي با استفاده از پرسشنامه استاندارد رفتارهاي ارتقاء دهنده سلامت (HPLP II) مورد ارزيابي قرار گرفت. تجزيه وتحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 17 و آزمون اندازه گيري هاي مكرر انجام شد. يافته ها: ميانگين و انحراف معيار نمرات حاصل از بررسي سبك زندگي نوجوانان مبتلا به تالاسمي ماژور در سه زمان قبل از آموزش، بلافاصله و يك ماه بعد از مداخله آموزشي به ترتيب 89/2 ± 17/34، 4/3 ± 79/38 و 5/3 ±7/77 بود. آزمون اندازه گيري هاي مكرر اختلاف معني دار را نشان داد (01/0 p). بدين ترتيب فرضيه پژوهش تحت عنوان برنامه آموزش ارتقاي سلامت در ابعاد تغذيه، فعاليت فيزيكي و مديريت استرس بر سبك زندگي نوجوانان مبتلا به تالاسمي ماژور تأثيرگذار است تاييد شد. نتيجه گيري: تدوين و اجراي برنامه هاي آموزش ارتقاي سلامت براي نوجوانان مبتلا به تالاسمي ماژور مي تواند موجب بهبود رفتارهاي ارتقاء دهنده سلامت و درنتيجه سبك زندگي آنان در ابعاد گوناگون گردد. بنابراين توصيه مي شود برنامه آموزش ارتقاي سلامت به عنوان يك بخش مهم از برنامه هاي مراقبتي اين بيماران در نظر گرفته شود تا بيماران فعالانه در امر مراقبت از خويش شركت كرده و در زندگي روزانه به خودكارآمدي دست يابند.