شبيه سازي برخي صفات مطلوب مرتبط با عملكرد گندم ديم در شرايط اروميه

به منظور بررسي تغييرات عملكرد گندم رقم سرداري و چهارده رقم تغيير يافته ژنتيكي در شرايط ديم اروميه، يك آزمايش شبيه سازي رايانه اي جهت انتخاب صفات مطلوب گياهي براساس متغيرهاي حداكثر شاخص سطح برگ، بيوماس در زمان پر شدن دانه، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه و شاخص برداشت با استفاده از مدل SSM-Wheat در طي سه سال (1393-1391) انجام شد. برهمين اساس نتايج خروجي مدل نشان داد كه مهم ترين عامل مؤثر در افزايش عملكرد دانه، سناريوي كاهش 20 درصدي زمان تا شروع پرشدن دانه (رشد رويشي) + افزايش 20 درصدي زمان تا پايان رشد دانه (عدم برخورد دوره پرشدن دانه با خشكي انتهاي فصل) و سناريوي افزايش 30 درصدي كارآيي مصرف نور است. حداكثر شاخص سطح برگ در شرايط افزايش 20 درصدي دوره رشد برگ، بالاترين بيوماس در زمان پرشدن دانه و عملكرد بيولوژيك در حالت افزايش 30 درصدي كارآيي مصرف نور،  بيشترين عملكرد دانه و شاخص برداشت به ترتيب در سناريوي افزايش كارآيي مصرف نور و افزايش دوره پرشدن دانه+كاهش 20 درصدي دوره رويشي شبيه سازي شد. در تجزيه خوشه اي ارقام فرضي و استاندارد با استفاده از سه روش ميانگين لينكاژ، سينگل لينكاژ و مركزي نيز سه گروه از ارقام شناسايي شدند كه براساس آن در گروه اول ارقام C8 وC12 در گروه دوم رقم C11 و ساير ارقام در گروه سوم (C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C9, C10, C13, C14 و رقم استاندارد سرداري) جاي گرفتند. آناليز تشخيص تابع نيز نشان داد كه از مهم ترين صفات مؤثر در خوشه بندي، حداكثر شاخص سطح برگ و بيوماس در طي شروع پرشدن دانه هستند. نتايج تحقيق همچنين نشان داد كه در زراعت گندم بايد ضمن توجه به تغييرات اقليمي، به راه‌هاي افزايش دوره پرشدن دانه و تسريع ورود به اين دوره و بهبود كارآيي مصرف نور گياه، بانضمام كسب يك شاخص سطح برگ مطلوب در طي دوره رويشي توجه داشت زيرا كه آنها مي توانند از مهم ترين عوامل افزايش عملكرد دانه گندم به شمار آيند.