امكان استفاده ازدستگاه كلروفيل متر براي تشخيص كمبود نيتروژن در مراحل اوليه رشد توتون در مزرعه

نيتروژن يكي از عناصر ضروري در رشد و عامل تعيين كننده‌اي براي عملكرد و كيفيت توتون محسوب مي‌شود. از اين رو، مقدار و زمان كاربرد كود نيتروژني از اهميت بسيار زيادي برخوردار است. هدف از انجام اين تحقيق استفاده از اعداد دستگاه كلروفيل‌متر دستي جهت تعيين شاخص تغذيه نيتروژني از طريق بررسي روابط آن با ميزان عملكرد و صفات كيفي توتون در مراحل مختلف رشد توتون در مزرعه مي‌باشد. اين تحقيق در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 10 تيمار شامل سه سطح نيتروژن (40،20 و 60 كيلوگرم در هكتار) و سه روش كاربرد نيتروژن (1: دو قسمت از نيتروژن به صورت پايه قبل از كاشت + يك بار سرك، 2: يك قسمت از نيتروژن به صورت پايه قبل از كاشت + دو‌ بار سرك و 3: دو قسمت از نيتروژن به روش نواري + يك بار سرك) همراه با تيمار بدون كود به عنوان كنترل در 4 تكرار بر روي توتون گرمخانه‌اي رقم كا-326 به مدت دو سال زراعي 1395-1394 در مركز تحقيقات و آموزش توتون تيرتاش اجرا شد. با استفاده از دستگاه كلروفيل‌متر دستي (SPAD-502) ميزان سبزينگي برگ‌هاي پايين، وسط و بالاي بوته و از بخش‌هاي نوك، وسط و قاعده هر برگ در مراحل 40، 50 و 60 روز پس از نشاكاري قرائت و ثبت گرديدند. همچنين، صفات طول و عرض برگ‌هاي بالا، وسط و پايين بوته، عملكرد برگ سبز، عملكرد برگ خشك، متوسط قيمت و درآمد ناخالص نيز تعيين شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه با افزايش كاربرد كود نيتروژني، عملكرد برگ سبز و عملكرد برگ خشك افزايش يافتند و مقادير افزايش از نظر آماري در سطح يك درصد معني‌دار بودند. نتايج بررسي روابط بين اعداد كلروفيل‌متر با عملكرد نشان داد كه برگ‌هاي بالاي بوته در مرحله 40 روز و برگ‌هاي وسط بوته در مرحله 50 روز پس از نشاكاري به ترتيب با ضريب تبيين R2=0.86 و R2=0.89 مناسب ترين برگ‌ها براي ارزيابي تغذيه نيتروژني توتون هستند. متوسط قيمت هر كيلوگرم توتون با افزايش مصرف نيتروژن كاهش معني‌داري نشان داد؛ به طوري كه حداكثر درآمد به تيمار 20 كيلوگرم نيتروژن و تقسيط سه مرحله‌اي مربوط بود.