امكان صدور «راي شفاهي» و ارزش «اعلام راي» در حقوق ايران، فرانسه، انگلستان و آمريكا

Comparative Study of Oral Judgment Rending Possibility and Declaration of Judgment in Iran, France, England & U.S.A.

در برخي كشورهاي وابسته به نظام حقوقي كامن لا، مي شود راي را به طور شفاهي صادر نمود. براي اين نحو صدور راي، مزايايي همچون اعطاي فرصت بيشتر به دادرسان براي پرداختن به ديگر امور قضايي و در معرض ديد همگان قرار دادن عدالت موجب شده بسياري از حقوق دانان غربي از صدور راي شفاهي دفاع كنند. در جهت مقابل، در فرانسه به عنوان نمونه بارز نظام حقوقي رومي ژرمني، اثري از راي شفاهي ديده نمي‌شود و در قوانين مراحل سه گانه‌اي شور، تحرير و اعلام راي پيش بيني شده است. راي در مرحله اعلام بسيار قابل مقايسه است با راي شفاهي. حقوق ايران كمترين اشاره‌اي به صدور راي شفاهي ندارد و درباره اعلام راي نيز مقررات آيين دادرسي با تدوين قانون آيين دادرسي مدني مصوب 1379، مجمل شده است. اين پژوهش كه به مرزهاي ثابت نظام‌هاي حقوقي معطوف است، راي شفاهي و مباني صدور و مزاياي آن را بررسي مي‌كند و در كنار آن به معنا و مفهوم و كاركرد اعلام راي مي‌پردازد و سرانجام، بر اين امر تاكيد دارد كه صدور راي شفاهي و اعلام راي، با همه مزايا و معايب آن، نه به عنوان راهكار دائمي بلكه به عنوان يك روش موقتي براي مديريت زمان در قضاوت و افزايش اثربخشي آراي قضات مي‌تواند شايسته توجه باشد.

In some countries belongs to Common Law legal system, may be rending Oral Judgment. There are some advantages for this kind of judgment such as preparing more time for judge by economizing litigation duration and freeing their times specialized to other judicial activities. In the other side, there are no effects of oral judgment in French legal system as the most well-known example of Roman-German legal system. Otherwise in this country we can find the declaration of judgment which is very comparable to oral judgment. In Iranian legal system we have no any indication of oral judgment but declaration of judgment is known between lawyers. This research studies the frontiers of legal systems and so studies the possibility and advantage of oral judgment. We can confirm that oral judgment may be advised as a temporarily approach for administration of time in judicial affairs and we can use this method for efficiency of legal system.