تأملي بر نقش ديوان دائمي دادگستري بين المللي در تحول و توسعه نظام بين المللي حمايت از حقوق اقليت ها

Investigating the Role of Permanent Court of International Justice in the Development of International Minority Protection System

حقوق اقليت‌ها، به گونه‌اي فزاينده به مثابه بخشِ لاينفكِ راهبرد ملل متحد در راستاي ارتقا و حمايت از حقوق بشر، توسعه‌ي انسانيِ پايدار و صلح و امنيت مورد شناسايي قرار مي‌گيرد. در اين راستا، ديدگاه‌ها و رويه‌ي قضايي ديوان دائمي دادگستري بين-المللي راجع به اين حوزه را، مي‌توان مبناي مستحكمي براي حمايت از اقليت‌ها و ارتقاي حقوق آن‌ها در چارچوب ملل متحد و ساير سازِكارهايِ بين‌المللي و منطقه‌اي ذيربط به شمار آورد. جالب توجه است كه مقررات مربوط به اقليت‌ها در اسناد حائز اهميتِ حقوق بشري همچون ميثاق بين‌المللي حقوق مدني و سياسي، كنوانسيون حقوق كودك، كنوانسيون چارچوب حمايت از اقليت هاي ملي شوراي اروپا و همچنين اعلاميه‌ي 1992 ملل متحد راجع به حقوق اشخاص متعلق به اقليت‌هاي قومي يا ملي، مذهبي و زباني، بر اساس رويه‌ي قضايي ديوان دائمي در زمينه‌ي اقليت‌ها و حقوق آن‌ها پايه‌ريزي و انشاء شده‌اند. بر اين‌ اساس، پيروي از يافته‌ها و نظرات ديوان دائمي در خصوص حقوق اقليت‌ها، مي‌تواند راه را براي تحولي در حمايت از اين گروه‌ها، هم در رابطه با اشخاص متعلق به آن‌ها و هم راجع به هويت جمعي ايشان، در قالب اسناد حقوقيِ الزام‌آورِ تخصصي و از رهگذر كاهش كاستي‌هاي موجود هموار سازد. مقاله‌ي حاضر مي‌كوشد تا به شيوه‌ي توصيفي-تحليلي نقش ديوان دائمي دادگستري بين‌المللي را در توسعه و تحول نظام حقوقيِ بين‌المللي حمايت از اقليت‌ها تبيين نمايد.

Minority rights are increasingly recognized as an integral part of the United Nations' strategy towards the promotion and protection of human rights, sustainable human development, and peace and security. Permanent Court of International Justice (hereinafter PCIJ), has played a pivotal and determinative role in interpreting and developing international legal framework concerned with the protection of minorities. Interestingly, the related material of some highly significant human rights instruments such as International Covenant on Civil and Political Rights, Convention on the Rights of the Child, Framework Convention for the Protection of National Minorities as well as the 1992 UN Declaration on the Rights of Persons belonging to Ethnic, National, Religious and Linguistic Minorities is based on and built upon the case law of PCIJ regarding minorities and their rights. Views and precedent of PCIJ in this regard could be regarded a reliable foundation for the protection of minorities and promotion of their rights within the framework of UN and other relevant international and regional mechanisms. Accordingly, following PCIJ's opinions and precedent as to minority rights can pave the way for an evolution in protection of these groups through specific binding international instruments. The present study, through a descriptive-analytic approach, attempts to investigate the role of PCIJ in development of international minority protection system.