مطالعه روند تغييرات تبخير از تشتك در نمونه هاي اقليمي استان هرمزگان

Trend analysis of the pan evaporation in different climates of Hormozgan province

هدر رفت آب در اثر تبخير، به عنوان يكي از مؤلفه هاي اصلي بيلان آبي، از مهم ترين چالش ها در طراحي و مديريت مخازن، برنامه ريزي و مديريت منابع آب و طراحي الگوي كشت است. ارتباط بين پديده تغيير اقليم و روند تغييرات تبخير هنوز به طور كامل درك نشده و درك روند آن مي تواند در مدل سازي دقيق تر تبخير در مدل گردش عمومي جو كمك شاياني نمايد. لذا به اين منظور استان هرمزگان براساس روش تعيين اقليم دومارتن توسعه يافته به 3 طبقه اقليمي تقسيم و در هر اقليم يك 1391 انتخاب، پس از انجام آزمون نرماليته - 1353 تا 92 - ايستگاه تبخيرسنجي در دوره آماري 54 كولموگروف- اسميرونوف، روند داده ها در سه مقياس زماني ماهانه، فصلي و سالانه با استفاده از روش هاي آمار ناپارامتري (آماره من- كندال و ضريب اسپيرمن) و آمار پارامتري (تحليل رگرسيون و ضريب پيرسون) مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه روند تغييرات تبخير از تشتك براي اقليم فراخشك گرم و فراگرم فراخشك داراي روند نزولي و براي اقليم گرم و خشك داراي روند صعودي است، به طوري كه روند كاهشي تبخير از تشتك در مناطق غرب و شرق استان و روند افزايشي در شمال استان طي فصول تابستان و پاييز (مرداد تا آبان ماه) ديده مي شود. مقايسه عملكرد و توان دو آزمون پارامتري و ناپارامتري در سطح معني داري قابل قبول، نشان داد، در بيشتر موارد تطابق قابل توجهي بين در آشكارسازي روند توسط دو آزمون ناپارامتري وجود دارد.

Loss of water through evaporation is a major consideration in the design and management of water supply reservoirs, water resource management and cultivation pattern. The linkages between evaporation and climate change are still not fully understood and an improved understanding of evaporation processes may assist in more accurately modelling evaporation in general circulation models. Therefore, the province of Hormozgan is determined based on expanded De Martonne climatic classification method, classified into 3 classes of climate and in period from 1974-75 to 2012-13. All data have been checked for normality test with the Kolmogorov-Smirnov test. Time trend of this variable were analyzed normality data and analyzed using non-parametric statistical methods (Mann- Kendall test and rho-Spearman coefficient) and parametric statistics (least square regression analysis and Pearson correlation coefficient). Result shown significantly decreasing trend while the extremely warm- arid and the extremely warmextremely arid climates and increasing trend in the warm- arid regions. Further trend analysis was carried out on the summer and fall seasons for all the region similar trend regime was for months (August to November) exhibits downward trend the western and Eastern in Persian Gulf coastal and upward trend for the northern regions. In general, the performance and capability non- parametric tests and parametric tests were consistence at the verified confidence limit.