چكيده فارسي :
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه، شناسايي و ارزيابي مخاطره‌هاي خدمات كتابخانه‌هاي عمومي تحت پوشش نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور و ارائۀ راهكار بر اساس تئوري مدرن پرتفوي است.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف كاربردي و از لحاظ روش گردآوري داده‌ها از نوع پژوهش‌هاي كيفي است كه با روش فراتركيب انجام شده است. در پژوهش حاضر، براي دستيابي به هدف پژوهش و شناسايي مخاطره‌هاي پيشِ روي كتابخانه‌ها به جستجوي نظام‌مند در پايگاه‌هاي اطلاعاتي ساينس‌دايركت، امرالد، نورمگز، مگ‌ايران، سيويليكا، پايگاه علوم انساني و پايگاه مجلات دانشگاه تهران پرداخته شد.
در اين پژوهش، روش هفت مرحله‌اي سندلوسكي و باروسو (2007) و در مرحلۀ بعد، براي تعيين ضريب اهميت و اولويت هريك از مفاهيم كشف‌شده از روش كمي آنتروپي شانون استفاده شد. همچنين، در پژوهش حاضر به منظور تعيين روايي فراتركيب از ابزار ارزيابي حياتي گلين استفاده شد. نحوۀ به‌كارگيري اين ابزار در پژوهش حاضر در بخش كنترل كيفيت ارائه مي‌شود. در اين پژوهش، كليۀ مقاله‌هاي مرتبط مطالعه و هر كدام از مخاطره‌هاي پيشِ روي خدمات كتابخانه‌هاي عمومي شناسايي و كدگذاري شدند. براي تعيين پايايي از روش توافق بين دو كدگذار استفاده شد و براي محاسبۀ ضريب توافق دو كدگذار از ضريب كاپا استفاده شد.
يافته‌ها: منابع استخراجي در نهايت مورد ارزيابي قرار گرفتند و تعداد 52 مخاطره در نُه دستۀ ارزش وجودي كتابخانه، مجموعه‌سازي، فناوري اطلاعات، مسائل مربوط به منابع انساني، قوانين و مقررات، مديريت، مسائل مالي، ارزيابي و دسترسي به اطلاعات تقسيم‌بندي شده‌اند. نتايج نشان داد كه مؤلفۀ تحولات اجتماعي - اقتصادي و در نتيجه، نيازهاي هميشه در حال تغيير مشتريان و تأمين نيازهاي اطلاعاتي مشتريان منجر به ناتواني كتابخانه در تأمين حداكثري نيازهاي اطلاعاتي مشتريان خواهد شد. همچنين، اين مؤلفه بيش از ساير مؤلفه‌ها مورد توجه قرار گرفته بود.
اصالت/ارزش: كتابخانه‌ها در مسير ارائۀ خدمات خود همواره با مخاطره‌هايي مواجه هستند كه شناسايي و مديريت اين مخاطره‌ها به حل بسياري از مشكلات و معضلات پيشِ روي كتابخانه‌هاي عمومي كمك خواهد كرد. بنابراين، پژوهش حاضر در برنامه‌ريزي و تعيين خط‌مشي كتابخانه‌هاي عمومي كشور در آينده مي‌تواند تاثير شگرفي داشته باشد.
چكيده لاتين :
Purpose: To study, identify and evaluate the services risks of the public libraries affiliated with Iran Public Libraries Foundation and to provide a solution based on the modern portfolio theory.
Method: This is an applied research in terms of purpose and a qualitative study in terms of the data collection method, which has been carried out by applying the cross-mix method. In order to achieve the purpose of research and identifying the dangers facing libraries, a systematic search was conducted through the databases of Science Direct, Emerald, Normex, Mag Iran, Civilica, Humanities Database and the University of Tehran Journal. In this study, Sandlowski and Barroso's (2007) seven-step method was used. Then, the Shannon entropy quantitative method was used to determine the significance and priority of each of the concepts discovered. Furthermore, a Critical appraisal tool was used to determine the cross-validity. A description of how to use his tool is given in the quality control section. In the present study, all the relevant articles were studied and each of the risks the public library services face was identified and coded. To determine the reliability, the two-coder agreement method was utilized and the kappa coefficient was used to calculate the coefficient of agreement between the two coders.
Findings: The extracted resources were finally evaluated and 52 risks were divided into nine categories: Library Existential Value, Collection, Information Technology, Human Resources Issues, Laws, Regulations, Management, Financial Issues, Evaluation and Access to Information. The results showed that the component "socio-economic changes" and, consequently, the ever-changing needs of customers and provision of their information needs will result in the library's inability to meet the maximum customer information needs. Furthermore, this component received more attention than other components.
Originality/value: Libraries always face risks while delivering their services, and identifying and managing these risks will help solve many of the diffulties and problems facing public libraries. Therefore, the present study can have a significant impact on planning and defining the public libraries' policy in the future.
