كليدواژه :
سامانه هاي دارورساني , مخاطچسبي , مسير مخاطي , سازوكار مخاطچسبي , خواص رهايشي
چكيده فارسي :
سامانه هاي دارورساني مخاط چسب از جمله سامانه هاي نوين دارورساني هستند كه به علت قابليت چسبندگي، باقي ماندن بر سطوح مخاطي و آزادسازي داروي موجود در آن ها، در سال هاي اخير مورد توجه قرار گرفته اند. دارورساني مخاطي، نه تنها براي افراد داراي مشكل بلع، بلكه براي جمعيت زيادي از بيماران، مسير مناسبي است. همچنين مسير يادشده مزيتهاي شاخصي در برابر مسير خوراكي از جمله پشت سر گذاشتن تخريب اوليه كبد و جلوگيري از حذف دارو در دستگاه گوارش دارد. فرمول بندي هاي مخاط چسب را مي توان در اشكال دارويي مختلف از جمله قرص، ژل، فيلم دهاني، افشانه، محلول گرانرو و ميكرو يا نانوذرات تهيه و براي دارورساني از مخاط دهان، روده، چشم، بيني، واژن و ساير مسيرهاي مخاطي استفاده كرد. مهم ترين جزء اين سامانه ها، پليمر است. پليمرهاي مخاط چسب، افزون بر اين كه به عنوان بستر اصلي ساخت فرمول بندي هاي مزبور عمل مي كنند، مقدار رهايش و نفوذ دارو را نيز كنترل و به مزاياي درماني اين سامانه ها كمك مي كنند. از اين رو، ويژگي هاي مخاط چسبي تحت تاثير خواص پليمر و شرايط محيطي قرار مي گيرد كه پليمر در آن ساكن است. در اين مقاله، سامانه ها و انواع مختلف فرمول بندي هاي مخاط چسب، سازوكار و نظريه هاي مخاط چسبي و عوامل موثر بر چسبندگي بررسي شده اند.
چكيده لاتين :
Mucoadhesive systems are new drug delivery mechanisms that are considered highly
favorable in recent years due to the ability to stick and stay on the mucus and
release their drug content in a sustained manner. Drug delivery through the mucosa is a
good route for a large population of patients especially for those with swallowing problems.
This route has important advantages over the oral route, including bypassing hepatic
first pass metabolism and avoiding the drug degradation within the gastrointestinal tract.
Mucoadhesive dosage forms can be prepared in various forms, such as tablet, gel, oral film,
spray, viscous solution and micro/nanoparticle, and can be used in drug delivery through
the oral, intestine, ocular, nasal, vaginal, and other mucosal routes. The most important
component of these systems is the polymer. Mucoadhesive polymers, in addition to acting
as the mainstay of these formulations, also control the release and penetration of the drug,
thereby contributing to the therapeutic benefits of these systems. Hence, mucoadhesive
characteristics include factors related to bioadhesive polymers and the medium in which
the polymers reside. In this article, the mucoadhesive systems; various types of dosage
forms; mechanism and theories of mucoadhesion and factors affecting mucoadhesion are
discussed.
