اثر رژيم‌هاي آبياري و كاربرد اسيدهيوميك بر برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي گياه دارويي خرفه در شرايط گلخانه

به‌‌منظور بررسي اثر رژيم‌هاي آبياري و كاربرد اسيدهيوميك بر برخي ويژگي‌هاي بيوشيميايي گياه دارويي خرفه (Portulaca oleracea L.) آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در گلخانه دانشكده توليدگياهي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در سال 94 به‌اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايش شامل چهار سطح رژيم‌هاي آبياري (شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفيت ‌زراعي) و چهار سطح محلول‌دهي اسيدهيوميك (شامل 600، 400، 200 و صفر ميلي گرم در ليتر) بودند. صفات مورد ‌ارزيابي عبارت از پرولين، محتواي ‌نسبي آب برگ، فنل، فلاونوئيد، آنتي‌اكسيدان، قند‌هاي محلول و كارتنوئيد بودند. نتايج نشان داد افزايش ميزان آبياري سبب افزايش معني‌دار فنل، فلاونوئيد، آنتي‌اكسيدان، پرولين و قند‌هاي محلول گرديد. اثر تنش خشكي در بيشترين سطح، منجر به افزايش 1.09 درصدي پرولين و به‌ترتيب كاهش 0.183 و 6.53 درصدي كارتنوئيد و محتواي‌نسبي آب برگ نسبت‌به شاهد گرديد. اسيد ‌هيوميك نيز بر تمامي صفات مورد بررسي به‌جز كارتنوئيد اثر معني‌دار داشت و اين اثر در 400 ميلي‌گرم در ليتر به‌حداكثر خود رسيد. اثر متقابل رژيم آبياري و كاربرد اسيد‌هيوميك به‌جز فنل براي ساير صفات مورد‌بررسي معني‌دار بود. محلول‌پاشي 400 ميلي‌گرم در ليتر اسيد‌هيوميك به‌ترتيب در شرايط رژيم آبياري 25 و 50 درصد ظرفيت زراعي موجب افزايش 12.34 درصدي آنتي‌اكسيدان و 36.9 درصدي قندهاي محلول گرديد. به‌طوركلي نتايج اين آزمايش، كاربرد 400 ميلي‌گرم در ليتر اسيد‌هيوميك را در شرايط رژيم آبياري با 25 درصد ظرفيت‌ زراعي به‌عنوان بهترين تيمار از لحاظ صرفه‌اقتصادي معرفي مي‌كند، زيرا با مصرف كمتر آب و اسيدهيوميك، مي‌توان به همان ميزان عملكرد متابوليت‌هاي ثانويه كه سطوح بالاتر كاربرد اين تيمار‌ها دارند، دست يافت.