اثر محلول پاشي نانوذرات دي اكسيد تيتانيوم بر عملكرد و اجزاي عملكرد اكوتيپ هاي مختلف زيره سبز تحت تنش خشكي

به منظور بررسي اثر محلول پاشي نانوذرات دي اكسيد تيتانيوم بر عملكرد و اجزاي عملكرد تعدادي از اكوتيپ هاي زيره سبز تحت شرايط تنش خشكي، آزمايشي به‏صورت كرت هاي دوبارخردشده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه ي پژوهشي پرديس ابوريحان دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاكدشت در سال زراعي94-1393به اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايشي شامل تنش آبي در سه سطح (آبياري كامل درحد ظرفيت زراعي مزرعه در تمام فصل رشد، تنش درحد 40 درصد ظرفيت زراعي درمرحله ي رشد رويشي و تنش درحد 40درصد ظرفيت زراعي در مرحله ي رشد زايشي گياه)، محلول پاشي نانوذرات دي‌اكسيدتيتانيوم در سه سطح (صفر، 0.015 درصد و 0.03 درصد) و اكوتيپ هاي منتخب زيرهسبز از نه منطقه بودند. بر اساس اين نتايج بيشترين عملكرد دانه را اكوتيپ اردكان يزد در شرايط آبياري كامل و محلول پاشي نانوذرات با غلظت 0.03 درصد با ميانگين 194.05 گرم در مترمربع به‏دست آورد. در تنش مرحله زايشي بالاترين عملكرد دانه مربوط به اكوتيپ مانه خراسان شمالي در تيمار محلول پاشي 0.015 درصد با ميانگين 89.45 گرم در مترمربع بود كه نسبت به تيمار شاهد (عدم محلول پاشي) در همين شرايط 16درصد افزايش داشت. بين اكوتيپ ها نيز از نظر نوع واكنش به شرايط تنش خشكي اختلاف معني داري در سطح يك درصد مشاهده گرديد. بر اساس نتايج به‌دست آمده استفاده از محلول پاشي نانوذرات دي اكسيدتيتانيوم با غلظت0.03 درصد توانست از آثار منفي تنش خشكي بكاهد و از افت شديد عملكرد دانه جلوگيري كند.