شناسايي عوامل محدودكننده عملكرد سويا با استفاده از روش تحليل مقايسه كاركرد (مطالعه موردي: استان گلستان – كلاله)

يكي از عمده‌ترين مشكلات توليد سويا در استان گلستان اختلاف قابل‌توجه بين عملكرد واقعي كشاورزان و عملكرد قابل وصول (خلاء عملكرد) است كه در سال‌هاي اخير اين اختلاف در مزارع سويا در مناطق توليد اين محصول چشمگير بوده است. بنابراين، شناسايي عوامل محدودكننده و خلاء عملكرد داراي اهميت ويژه‌اي است. بدين منظور مطالعه‌اي در شهرستان كلاله و در 73 مزرعه به صورت پيمايشي و براساس روش تحليل مقايسه كاركرد انجام شد. در اين مطالعه تمامي اطلاعات مربوط به عمليات مديريتي، خصوصيات خاك و وضعيت اجتماعي – اقتصادي كشاورزان ثبت و اندازه‌گيري شدند. سپس با استفاده از رگرسيون گام به گام، رابطه بين عملكرد و تمامي متغيرها بررسي شد. نتايج نشان داد كه بين عملكرد كشاورزان و عملكردي كه مي‌توانند برداشت كنند، 2606.4 كيلوگرم در هكتار فاصله (خلاء) وجود دارد. نتايج آزمايش حاضر نشان داد كه شش عامل محدودكننده عملكرد سويا در شهرستان كلاله شامل تجربه كشاورز، زير خاك كردن بقايا، تاريخ كاشت، آبياري باراني، مقدار آب مصرفي و تراكم بوته به‌ترتيب 30.1، 5.1، 14.7، 13.8، 13.8 و 22.5 درصد خلاء عملكرد ايجاد مي‌كنند. در اين تحقيق از بين شش عاملي كه عملكرد قابل حصول سويا را محدود كرده است پنج متغير، عوامل مديريتي هستند كه در صورت بهينه‌سازي اين عوامل مديريتي مي‌توان عملكرد سويا را در منطقه كلاله تا 70 درصد افزايش داد.