مطالعه واكنش‌هاي مورفوفيزيولوژيكي گياه خرفه به متيل‌جاسمونات تحت تنش شوري

به‌منظور بررسي واكنش‌هاي مورفوفيزيولوژيكي گياه خرفه (Portulaca oleracea L.) به متيل‌جاسمونات تحت تنش شوري با كلريد‌سديم آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد‌شده با دو فاكتور بر پايه طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در مركز تحقيقات گياهان دارويي دانشگاه شاهد واقع در جنوب تهران در سال 1396 انجام شد كه در آن غلظت‌هاي شوري با 4 سطح (0، 3، 6، 9 دسي‌زيمنس) به‌عنوان فاكتور اصلي و غلظت‌هاي متيل‌جاسمونات با 4 سطح (0، 0.25، 0.5 و 0.75 ميلي‌مولار) به‌عنوان فاكتور فرعي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت شوري شاخص‌هاي رشد از قبيل طول ريشه، وزن‌تر ريشه، كلروفيل b، كلروفيل كل و ميزان فعاليت آنزيم سوپر‌اكسيد‌ديسموتاز كاهش پيدا كرد، در حاليكه با افزايش غلظت شوري مقدار پرولين برگ، ميزان فعاليت مالون‌دي‌آلدئيد و كاتالاز افزايش يافت. با اعمال تيمار متيل‌جاسمونات تحت تنش شوري ميزان كاهش شاخض‌هاي رشد و رنگيزه‌هاي فتوسنتزي تعديل پيدا كرد. بيشترين ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبي، تعداد برگ، وزن‌تر و خشك اندام هوايي و پرولين در غلظت شش دسي‌زيمنس بر متر شوري و 0.5 ميلي‌مولار متيل‌جاسمونات بدست آمد، همچنين با افزايش سطح متيل‌جاسمونات ميزان پرولين و ميزان فعاليت كاتالاز افزايش يافت ولي با افزايش غلظت متيل‌جاسمونات ميزان فعاليت مالون‌دي‌آلدئيد و سوپر‌اكسيد‌ديسموتاز در برگ كاهش يافت. بنابراين ميتوان نتيجه‌گيري كرد كه تحمل گياه خرفه به شوري حداكثر شش دسي‌زيمنس بر متر شوري مي‌باشد و مصرف مقدار پائين متيل‌جاسمونات (0.5 ميلي‌مولار) منجر به افزايش حدود 30.7 درصد در عملكرد و بهبود شاخص‌هاي فيزيولوژيك خرفه مي‌شود.