كمي‌سازي واكنش جوانه‌زني توده‌هاي مختلف ريحان(Ocimum basilicum L.) به دما

به‌منظور بررسي واكنش جوانه‌زني بذور گياه دارويي ريحان (.Ocimum basilicum L) به دما و تعيين دماهاي كاردينال براي درصد و سرعت جوانه‌زني، آزمايشي به‌صورت تجزيه‌ي مركب در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار و شش سطح دمايي (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه‌ي سانتي‌گراد) در آزمايشگاه تكنولوژي بذر پرديس ابوريحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در اين تحقيق 22 توده‌ي ريحان شامل تهران (سبز)، شهرري (سبز)، بيرجند (سبز)، بيرجند (بنفش)، شيراز (سبز)، زابل (سبز)، زاهدان1 (سبز)، زاهدان2 (سبز)، كرمانشاه (سبز)، پيشوا (سبز)، پيشوا (بنفش)، ملاير (سبز)، خاش (سبز)، تنكابن محلي (سبز)، اصفهان 2 (سبز)، اصفهان 2 (بنفش)، اصفهان 3 (سبز)، اصفهان 4 (سبز)، مشهد (سبز)، ناپولتا آمريكايي (سبز)، جينويس ايتاليايي (سبز) و سوئيس (سبز) مورد ارزيابي قرارگرفتند. بر اساس نتايج تجزيه واريانس اثر دما، ژنوتيپ و اثرات متقابل آن‌ها بر درصد و سرعت جوانه‌زني در سطح 5 درصد معني دار بود. بازه‌ي دماي بهينه براي درصد و سرعت جوانه‌زني به‌ترتيب 27/78-19/10و 20/32-29/89 درجه‌ي سانتي‌گراد به‌دست آمد. در اكثر توده‌ها بالاترين سرعت جوانه‌زني در دماي 25 درجه‌ي سانتي‌گراد مشاهده شد. بين توده‌هاي مورد ارزيابي در اين تحقيق، توده اصفهان 3 در همه‌ي دماها بالاترين سرعت جوانه‌زني را به خود اختصاص داد. نتايج آزمايش نشان داد كه واكنش درصد و سرعت جوانه‌زني به دما به‌ترتيب با تابع بتا و دوتكه‌اي توصيف خوبي داشتند و با استفاده از اين دو مدل مي‌توان دماهاي كاردينال را براي ريحان تعيين كرد.