تأثير سيستم هاي خاك ورزي و بقاياي گياهي بر كارايي جذب و مصرف نيتروژن در كشت مخلوط ذرت و لوبيا

به منظور بررسي كارآيي جذب و مصرف و شاخص برداشت نيتروژن در كشت مخلوط ذرت و لوبيا تحت تاثير سيستم‌هاي خاك‌ورزي و سطوح بقاياي كاه و كلش گندم، آزمايشي به صورت كرت‌هاي دوبار خرد شده بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي چهارتخته شهرستان شهركرد در سال زراعي 96-1395 انجام شد. سيستم هاي خاك ورزي در 3 سطح (رايج، كم خاك ورزي و بي‌خاك‌ورزي) به عنوان عامل اصلي، مديريت بقاياي گياهي در چهار شامل (صفر، 30، 60 و 90 درصد عملكرد كاه و كلش گندم) به عنوان عامل فرعي و كشت مخلوط در پنج سطح (كشت خالص ذرت، كشت خالص لوبيا، نسبت 2:2، 3:1 و 1:3 ذرت و لوبيا) به عنوان عامل فرعي فرعي مدنظر قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان جذب نيتروژن در دانه و زيست توده به ترتيب براي ذرت و لوبيا در تيمار بدون خاك‌ورزي، 60 درصد بقاياي گندم و كشت خالص هر دو گياه مشاهده شد. كارايي زراعي استفاده از نيتروژن در كشت مخلوط كمتر از كشت خالص هر دو گياه بود. بيشترين كارايي مصرف نيتروژن در كشت مخلوط ذرت و لوبيا با نسبت‌هاي 3:1 و 2: 2 به دست آمد كه بيانگر برتري آشكار سيستم كشت مخلوط بر كشت خالص است. از اين‌رو كشت مخلوط ذرت و لوبيا مي‌تواند به مقدار شايان توجهي كارايي مصرف نيتروژن را بهبود بخشد و از اين طريق با كاهش مصرف كودهاي نيتروژنه نقش موثري بر پايداري توليد بوم‌نظام‌هاي زراعي در درازمدت به همراه داشته باشد.