اثربخشي تكاليف آگاهي واج‌شناختي بر ادراك شنوايي و وضوح كلامي كودكان ناشنواي پيش دبستاني

Effectiveness of phonological awareness tasks on auditory perception & speech intelligibility of pre- school deaf children

پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي تكاليف آگاهي واج‌شناختي بر ادراك شنوايي و وضوح كلامي كودكان ناشنوايشديد و عميق پيش‌دبستاني انجام شد. جامعۀ مورد مطالعه، تمامي كودكان پيش‌دبستاني شهر شيراز، با آسيب شنوايي شديد و عميق بودند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس، 10 كودك ناشنواي كاشت حلزون شده از مركز توان‌بخشي سروش انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه گماشته شدند و برنامۀ تكاليف آگاهي واج‌شناختي در طي سه ماه هر روز به مدت 45 دقيقه به صورت انفرادي بر روي گروه آزمايش اجرا شد. مهارت‌هاي آگاهي واج‌شناختي، ادراك شنوايي و وضوح گفتار به‌ترتيب با آزمون آگاهي واج‌شناختي (سليماني و دستجردي، 1379)، مقياس طبقه‌بندي عملكرد شنيداري«CAP» و مقياس درجه‌بندي وضوح گفتاري« SIR» بررسي شدندو داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي يومن- ويتني و ويلكاكسون تحليل شد. يافته‌ها نشان داد كه تكاليف آگاهي واج شناختي به بهبود مهارت‌هاي ادراك شنيداري و وضوح گفتاري منجر مي‌شود (01/0 P<‌). با توجه به اثر‌بخشي تكاليف آگاهي واج‌شناختي بر مهارت‌هاي زباني كودكان ناشنوا، تأكيد بر اين تكاليف در برنامه‌هاي توانبخشي توصيه مي‌شود.

The current research was done to study the effectiveness of phonological awareness tasks on auditory perception & speech intelligibility of pre- school severe and profound deaf children. The population of this study included all of the pre- school severe and profound deaf children in Shiraz, from among which 10 children with cochlear implant were chosen using available sampling method from Soroush rehabilitation institute. They were randomly assigned into control and experimental groups and Phonological Awareness Tasks Program was done individually on the experimental group members for 45 minutes each day, during 3 months. Phonological Awareness Test (Soleymani & Dastgerdi, 1379), Categories of Auditory Performance (CAP) & Speech Intelligibility Rating Scale (SIR) were used respectively to investigate Phonological Awareness, auditory perception and speech production and data was analyzed by U Mann- Whitney and Wilcoxon test. Findings indicated that phonological awareness tasks improved auditory perception and speech production scores in deaf children participating in the study (P<0/01). According to the effectiveness of phonological awareness tasks on communication and language skills in deaf children, using this program is highly recommended in habilitation programs.