تحليل ساز و كارهاي منطقي در توليدات طنزآميز كودكان پيش‌دبستاني

Investigation of Logical Mechanisms of Pre-school Children’s Humorous Productions

در اين مقاله با هدف بررسي توليد طنز در كودكان پيش‌دبستاني از ديدگاه زبان‌شناسي، منبع دانش ساز و كار منطقي را به عنوان مبناي نظري تحليل برگزيده‌ايم. ساز و كار منطقي بعد از تقابل انگاره، مهم‌ترين متغير در نظريه عمومي طنز كلامي است. ساز و كار منطقي در اين نظريه، شيوه تحليل عدم‌تجانس بين دو انگاره متقابل را بيان مي‌كند. شركت­كننده‌هاي اين تحقيق 100 كودك پيش‌دبستاني 4-6 ساله شامل 50 دختر و 50 پسر بودند كه به منظور بررسي توليد طنز از آنها خواسته شد خاطره خنده­داري كه براي خودشان اتفاق افتاده را تعريف كنند. خاطرات كودكان، فيلم‌برداري و در جداولي كه به اين منظور طراحي و پياده‌سازي شد. دليل خنده‌دار دانستن خاطره از ديد كودك عدم‌تجانس خاطره كودك است. اين عدم‌تجانس، بر اساس طبقه‌بندي وارن و مك گراو (2015) كه جديدترين شيوه تحليل عدم‌تجانس است تحليل شد. عدم‌تجانس در طبقه‌بندي وارن و مك گراو شامل چهار ساز و كار منطقي غافلگيري، غيرمعمولي بودن، برابرنهادي و تخطي است. نتيجه اين تحقيق نشان داد كه كودكان در بيان خاطرات طنزآميزشان بيشتر از ساز و كار منطقي غافلگيري استفاده مي‌كنند و ساز و كارهاي منطقي غيرمعمولي بودن و تخطي بعد از ساز و كار منطقي غافلگيري پركاربردترين ساز و كارهاي منطقي در ساخت خاطرات طنز كودكان است؛ در حالي كه ساز و كار منطقي برابرنهادي در توليدات طنزآميز كودكان بسيار كمتر مورد استفاده قرار گرفته است. از نظر جنسيتي در سنين پيش‌‌دبستاني در نوع و تعداد ساز و كار‌هاي منطقي به كار رفته در توليدات طنز دخترها با پسرها تفاوت قابل ملاحظه‌اي وجود ندارد. ساز و كار منطقي غافلگيري و غيرمعمولي بودن بالاترين ميزان كاربرد را در توليد خاطرات خنده‌دار كودكان داشته است. كاربرد بيشتر اين دو ساز و كار منطقي بيانگر تقابل پايه‌اي است كه به لحاظ شناختي نيز مورد تأييد است. تأكيد مقاله حاضر مبني بر استفاده از نظريه عدمتجانس در ساز و كار منطقي طنز در كودكان است و مقاله حاضر قصد دارد اين فرآيند را در كودكان پيش‌دبستاني بين 4-6 ساله با استفاده از اين نظريه به چالش بكشد.

The objective of the present paper is to investigate the production of humor in pre-school children in linguistics point of view on the basis of Logical Mechanism Knowledge Resource. Logical mechanisms, along with and after Script Opposition, is the second most important variable in the General Theory of Verbal Humor. In this theory, Logical Mechanism accounts for the incongruity between two script oppositions. Participants in the present paper are 100 pre-school 4-6 years old children (50 girls and 50 boys), who were asked to tell a funny memory that happened to themselves. The children’s memories were video recorded and transcribed in special tables. The reason for a memory to be considered funny from children’s point of view is the incongruity of children’s memory. This incongruity was investigated on the basis of Warren and McGraw (2015) which is the most recent method of analysis for incongruity. In Warren and McGraw’s classification, the incongruity includes four logical mechanisms: surprise, atypicality, juxtaposition and violation. The results of the present investigation revealed that the participants used logical mechanism of surprise more than the other logical mechanisms. Logical mechanisms of atypicality and violation after logical mechanism of surprise are the most frequent logical mechanisms in children’s humorous memory constructions, while the logical mechanism of juxtaposition was the least functional in children’s humor productions. Regarding gender differences, it can be concluded that in pre-school children there was no meaningful difference in the types and numbers of humor productions between males and females. It was also revealed that logical mechanisms of surprise and atypicality had the highest frequency in children’s humor productions. The more frequent use of these two logical mechanisms showed a basic oppositon which is approvable in cognitive theories.