تجزيه پايداري عملكرد دانه چند ژنوتيپ لوبيا سفيد (Phaseolus vulgaris L.) با استفاده از روش AMMI

اثر متقابل ژنوتيپ × محيط، در انتخاب ژنوتيپ‌هاي برتر نقش مهمي دارد. به منظور بررسي اثر ژنوتيپ، محيط و اثر متقابل ژنوتيپ × محيط براي عملكرد دانه در لوبيا سفيد، دوازده ژنوتيپ در يك طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در چهار مكان (بروجرد، زنجان، خمين و تبريز) دو سال زراعي (93-1391) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس مركب، معني‌دار بودن اثر ژنوتيپ، محيط و اثر متقابل ژنوتيپ × محيط بر عملكرد دانه را نشان داد. بيشترين و كمترين عملكرد دانه ژنوتيپ‌ها به ترتيب متعلق به ايستگاه بروجرد (4335 كيلوگرم در هكتار) و ايستگاه خمين (2/1354كيلوگرم در هكتار) بود. نتايج تجزيه واريانس امي (Ammi) نشان داد كه اثر شش مؤلفه بر عملكرد دانه معني‌دار بود و مؤلفه هفتم به عنوان نويز در نظر گرفته شد. در اين مطالعه اثر متقابل ژنوتيپ × محيط مهم‌تر از اثر اصلي ژنوتيپ براي عملكرد دانه بود. دو مؤلفه اصلي اول مدل امي 71درصد كل واريانس عملكرد را توجيه كردند. بر اساس مقادير اولين مؤلفه اصلي معني‌دار، ارزش پايداري امي (ASV) و شاخص پايداري ژنوتيپ (GSI)، ژنوتيپ 11805/DANESHKADEH به‌عنوان ژنوتيپ با عملكرد و پايداري، عملكرد بالا شناخته شد.