خصوصيات ميوه برخي از ارقام و ژنوتيپ‌هاي بادام شمال غرب ايران

در اين پژوهش 22 صفت كمي و كيفي خشك‌ميوه و مغز 31 ژنوتيپ و رقم داخلي و خارجي بادام موجود در كلكسيون بادام ايستگاه تحقيقات باغباني سهند در سال‌هاي 1390 تا 1393 مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه خوشه‌اي بر اساس برخي از صفات شاخص، ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه را به سه گروه اصلي تقسيم كرد. ژنوتيپ‌هاي ALC1812، ALC702، ALC206، ALC907 و رقم نون پاريل كه در گروه دوم قرار گرفتند، درصد مغز بالايي داشتند و جزو ژنوتيپ‌هاي پوست كاغذي بودند كه از نظر آجيلي اهميت بالايي دارند. ژنوتيپ‌هاي ALC1011، ALC1212، ALC123 و رقم فرانيس كه در گروه سوم قرار گرفتند، داراي مغز بزرگ با پوسته چوبي نسبتاً ضخيم و سخت بودند. اين ژنوتيپ‌ها اگرچه جزو ارقام نيمه‌سنگي گروه‌بندي شدند، ولي به دليل دارا بودن مغز درشت‌تر، از نظر آجيلي مورد توجه هستند. ضرايب همبستگي بين صفات اندازه‌گيري شده نشان دهنده وجود همبستگي مثبت و يا منفي معني‌داري بين برخي از صفات مهم خشك‌ميوه و مغز بود. استحكام پوسته چوبي با ضخامت پوسته و وزن خشك‌ميوه همبستگي مثبت معني‌داري نشان داد . درصد مغز نيز با ضخامت پوسته چوبي و استحكام آن همبستگي منفي و معني‌دار ولي با باز شدن پوسته چوبي همبستگي مثبت و معني‌دار نشان داد. نتايج اين پژوهش مي‌تواند در انتخاب ژنوتيپ‌هاي اميدبخش و كاربرد آن‌ها در برنامه‌هاي به‌نژادي مورد استفاده قرار گيرد.